Από γενέσεως του ανθρώπου, του hommos sapiens επί το
ακριβέστερο, πάνω σε τούτο το μικρό κομμάτι του σύμπαντος που
το λέμε Γη, μας απασχόλησε και μας προβλημάτισε ο Ουράνιος
χώρος που μας περιβάλει με τα άστρα που περιέχει, με δέος και
θέωση των φαινομένων, δίνοντας διάφορες ερμηνείες και
εξηγήσεις, αναλόγως με το στάδιο και τον βαθμό της εξέλιξής του.
Παρόλη την αλματώδη πρόοδο της αστροφυσικής επιστήμης,
υπάρχουν απορίες και αναπάντητα ερωτήματα, για τα μέχρις ώρας
συμπεράσματα, που αφορούν το αχανές και μυστηριώδες τούτο σύμπαν, τις οποίες,
θα προσπαθήσω να διατυπώσω απλοϊκά στο σημείωμα τούτο.
Η επιστήμη της αστροφυσικής, έχει κάνει μεγάλα άλματα στην διερεύνηση
του διαστήματος, όμως μέχρι το 1929 οι επιστήμονες πίστευαν ότι το σύμπαν
περιορίζεται στο Γαλαξία μας και τα διάφορα νεφελώματα που παρατηρούσαν,
θεωρούνταν παρακολουθήματά του. Ο μέγας Αϊνστάιν, που ταρακούνησε τα νερά και
ζάλισε όλους τους επιφανείς τότε επιστήμονες, η αστροφυσική πήρε μια σημαντική
πρόοδο. Όταν όμως τα μεγάλα πνεύματα των αστροφυσικών, προσπαθούν να
ερευνήσουν το «κενό» και να δώσουν εξηγήσεις, όσο και αν η φαντασία τους,
ενισχυμένη με την επιστημοσύνη τους και αν μεγαλουργεί, είναι φυσικό να μην είναι
σωστές όλες οι απόψεις τους. Έτσι δημιουργούνται μεγάλα ερωτήματα, τόσο στους
ειδικούς όσο και στους απλούς ανθρώπους που τους παρακολουθούν.
Ένα πρώτο μεγάλο ερώτημα είναι, τι εννοούμε όταν λέμε «σύμπαν»;
Εννοούμε όλον τον αχανή χώρο του ουρανού, ή μόνο όσον καλύπτουν τα αστέρια και
τα λοιπά ουράνια σώματα; Μια τέτοια θεώρηση, θα αιτιολογούσε όσους ισχυρίζονται
ότι υπάρχουν πολλά σύμπαντα.
Ένα δεύτερο ερώτημα συναφές με το προηγούμενο, είναι τι εννοούμε όταν
λέμε ότι το σύμπαν διαστέλλεται; Για ποιο σύμπαν αναφερόμαστε; Διότι αν
εννοούμε όλον τον αχανή ουράνιο χώρο, ακούγεται παράταιρο, διότι αμέσως μετά
ανακύπτει το ερώτημα, μέχρι που θα φθάσει αυτή η διαστολή; Έχει πέρας αυτός ο
χώρος; Μήπως αντί να λέγαμε διαστολή του σύμπαντος, θα είμαστε πλησιέστερα σε
μια πραγματικότητα αν λέγαμε, ότι απλά οι Γαλαξίες και όλα τα ουράνια σώματα,
λόγω των βαρυτικών και άλλων αλληλοεπιδράσεων, κινούνται στον αχανή χώρο με
ιλιγγιώδεις ταχύτητες προς όλες τις κατευθύνσεις; Διότι έχει πλέον αποδειχθεί ότι οι
ταχύτητες ων ουρανίων σωμάτων διαφέρουν μεταξύ τους.
Γνωρίζουμε ότι η ορατή ύλη στο διάστημα, αποτελεί μόνο το 5% του χώρου.
Αλλά ποιου χώρου; Γνωρίζουμε τα όρια αυτού του χώρου για να εκτιμήσουμε το
ποσοστό κάλυψης του; Ας είναι. Ένα ποσοστό 23% αποτελείται από ψυχρή σκοτεινή
ύλη, χωρίς όμως να γνωρίζουμε τι σημαίνει σκοτεινή ύλη και ποια είναι ακριβώς η
επίδρασή της. Πιθανολογούμε εμμέσως από ορισμένα φαινόμενα. Το υπόλοιπο 72%
αποτελείται από σκοτεινή ενέργεια. Άλλη μια σύσταση του ορατού σύμπαντος που
αγνοούμε την σημασία της και την επίδρασή της.
Με τα τόσο ελάχιστα γνωστά στοιχεία του ορατού σύμπαντος και χωρίς καν
να γνωρίζουμε ποιο και πόσο είναι το μη ορατό, ξαφνικά υποθέσαμε ότι όλη αυτή η
ύλη του διαστήματος, ήταν συμπυκνωμένη στο μέγεθος ενός πορτοκαλιού, το οποίο
ξαφνικά εξερράγη και σε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου, δημιουργήθηκε το ορατό
σύμπαν (;), το οποίο έκτοτε διευρύνεται και δη με επιταχυνόμενη ταχύτητα! Ας μην
αναφέρουμε ότι μέχρι πρόσφατα η επιστήμη πίστευε ότι η διεύρυνση θα σταματούσε
και τα ουράνια σώματα θα αντέστρεφαν την πορεία τους από εκεί που ξεκίνησαν,
στο μέγεθος του πορτοκαλιού!
Ακούγονται λογικά όλα αυτά; Με κάποιο σεβασμό στους επιστήμονες, οι
οποίοι, σε κάθε περίπτωση μελετούν πολύ, προβληματίζονται περισσότερο και
καταλήγουν σε κάποιο συμπέρασμα, μήπως η υπόθεση της Μεγάλης Έκρηξης, του
Bing Bang, που ευρέως λέγεται, είναι μια ευφάνταστη υπόθεση, για να μην την
χαρακτηρίσουμε, θρασεία ή ακόμη διακόρευση του Διαστήματος;
Μήπως το θέμα δεν είναι τόσο περίπλοκο και απλά το διάστημα, όπως λέμε
το Σύμπαν, ήταν αυτό που είναι σήμερα, έτσι ήταν πάντοτε, χωρίς να γνωρίζουμε αν
είχε αρχή και πως ήταν πριν; Δεδομένου ότι το διάστημα ή το σύμπαν, υπήρχε και
πριν υπάρξει καν η Γη μας, είναι όχι μόνο αδύνατο, αλλά και άγονο μέχρι αχρείαστο
να γνωρίζουμε την αρχή του σύμπαντος;
Μήπως είναι προτιμότερο και πλέον χρήσιμο για την ανθρωπότητα, οι
επιστήμονες να επικεντρώσουν την έρευνά τους, πέραν της επιστημονικής πλευράς
per se, πως τούτο το μικρό κομμάτι του διαστήματος, η Γη μας, θα διατηρηθεί
καλύτερα και πως θα αποφευχθούν οι καταστροφικές επιπτώσεις, τόσο οι
ανθρώπινες, όσο και οι Διαστημικές;
Αυτά ήταν μερικές από τις απορίες και τα ερωτήματα ενός απλού
προβληματισμένου πολίτη και θα ήμουν ευγνώμων αν κάποιος αστροφυσικός ή
άλλος επιστήμονας θα μου έδινε κάποιες απαντήσεις.
Νίκος Αναγνωστάτος
