Του Άγη Βερούτη
Πολλά λέγονται τις τελευταίες ημέρες για την προοπτική να λυθεί το θέμα καθορισμού της ΑΟΖ με την Τουρκία, μέσω κοινής προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης.
Αυτό φυσικά σημαίνει ότι για να μπορέσει η Τουρκία να προσφύγει μαζί με εμάς στη Χάγη, πρέπει να αναγνωρίσει την διεθνή συνθήκη για το δίκαιο της θάλασσας, την UNCLOS II, που σημαίνει αυτόματα την κατάργηση του casus beli που είχε ψηφιστεί από την τουρκική Εθνοσυνέλευση ενάντια στην Ελλάδα.
Όπως είπε ο παιδικός μου φίλος, ιστορικός, συγγραφέας και Δάσκαλος των νέων Μελέτης Μελετόπουλος, σε πρόσφατη συνέντευξη του: “Δεν έχει περάσει γενιά Ελλήνων από το 1821, που να μην είχε πολεμική αναμέτρηση με την Τουρκία”.
Από την απαρχή του Νέου Ελληνικού κράτους, η Τουρκία ως αυτόκλητος κληρονόμος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τηρεί στάση εχθρική προς εμάς. Δεν είμαστε φυσικά οι μόνοι έναντι των οποίων η Τουρκία έχει εχθρική και επεκτατική στάση. Απλά είμαστε οι πιο πεισματάρηδες…
Πολλά είναι τα ανοιχτά μέτωπα με την Τουρκία που πρέπει να κλείσουν πριν φτάσουμε να μπορούμε να πάμε μαζί στη Χάγη για να μας δώσει μια κοινά αποδεκτή λύση για τις ΑΟΖ μας, σύμφωνη με το Διεθνές Δίκαιο.
Πρέπει να λυθεί το θέμα αναγνώρισης της UNCLOS ΙΙ. Πρέπει να λυθεί το θέμα της κατοχής της μισής Κύπρου. Πρέπει να λυθεί το θέμα της αναγνώρισης της γενοκτονίας που υπέστησαν οι ελληνικής γλώσσας και χριστιανικής θρησκείας ομογενείς που διώχθηκαν και σκοτώθηκαν το 1922. Πρέπει να λυθεί το θέμα των αποζημιώσεων των περιουσιών των διωχθέντων του 1955, και αρκετά ακόμη, όχι το μικρότερο εξ αυτών η αποδοχή από την πλευρά τους ότι τα ελληνικά νησιά θα έχουν 12 ν.μ. εθνική κυριαρχία και αυτονόητα έχουν και το αδιαμφισβήτητο κυριαρχικό δικαίωμα της στρατιωτικής άμυνας από οποιονδήποτε τα επιβουλευθεί.
Το βασικό θέμα των Τούρκων είναι να επιτευχθεί να μη συμμετέχει το Καστελλόριζο στον σχηματισμό της ελληνικής ΑΟΖ, καθώς όπως λέγουν έχουν τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στη Μεσόγειο και δεν μπορεί να τους εμποδίσει ένα νησάκι από την έξοδο στη Μεσόγειο. Αυτό και θα αποτελέσει πιθανά το αντικείμενο της προσφυγής, καθώς η Ελλάδα χάρη στο Καστελλόριζο μπορεί να ενώσει την ΑΟΖ της με αυτήν της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να επιτρέψει την υλοποίηση του αγωγού EAST-MED που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ισραήλ και πιθανά την Αίγυπτο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδος.
Αυτό φυσικά προϋποθέτει ότι θα ανακαλυφθεί εκείνη η τεχνολογία που θα επιτρέψει την υλοποίηση του EAST-MED καθώς η μορφολογία του βυθού δεν επιτρέπει την υλοποίηση του με τη σημερινή τεχνολογία. Επίσης προϋποθέτει ότι το κόστος απόσβεσης αυτής της επένδυσης θα είναι μικρότερο από τα σημερινά κόστη υγροποίησης συν τα μεταφορικά κόστη αυτών των ποσοτήτων αερίου που είναι διαθέσιμα.
Είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει διεθνώς και ειδικότερα από τις ΗΠΑ η πρόθεση να λυθεί το βασικό θέμα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, το οποίο όμως καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να επιβιώσει, αν προσπαθήσει να το λύσει με οποιοδήποτε άλλο τρόπο πλην του διεθνούς δικαστηρίου της Χάγης.
Τα θέματά μας με την Τουρκία είναι πολλά. Οι ασταμάτητες επεκτατικές διεκδικήσεις τους ακόμα περισσότερες.
Προσωπικά, έχω πολλές αμφιβολίες ότι η Τουρκία θα κάνει ό,τι απαιτείται από πλευράς της ώστε να μπορέσει να προσφύγει στη Χάγη για τα θέματα της ΑΟΖ μαζί με εμάς.
Ξέρω όμως ότι οι φίλοι μας στις ΗΠΑ θέλουν να δουν τα ελληνοτουρκικά θέματα λυμένα ώστε να μπορούν να επικεντρωθούν απερίσπαστοι στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά το τέλος του πολέμου. Άσχετα αν αυτό στεναχωρήσει και τους άλλους φίλους μας, τους Ιταλούς…
Δεν ξέρω αν οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι να αποδεχθούν ότι η Ελλάδα δεν θα κουνηθεί “ίντσα” χωρίς την ταυτόχρονη απενεργοποίηση της τουρκικής επιθετικότητας απέναντι στη χώρα μας με την κατάργηση του casus beli, την αναγνώριση της UNCLOS II από την Τουρκία και πιθανότατα και την απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής από τη βόρεια πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας και την επίλυση θέματος 50 ετών.
Έχω πολλές αμφιβολίες για το κατά πόσον ο Μητσοτάκης θα ρισκάρει το ιστορικό του αποτύπωμα σε οποιαδήποτε βιαστική λύση ελληνοτουρκικών θεμάτων που εκκρεμούν εδώ και δυο αιώνες…
Οψόμεθα!
Ακολουθήστε τον Άγη Βερούτη στο twitter: @agissilaos
