Όταν οι επενδυτές αναζητούν… καταφύγια, τότε οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια οικονομία έχουν υπερβεί το επίπεδο της ανησυχίας και αρχίζουν να κινούνται στο επίπεδο της σοβαρής πιθανότητας.
Όμως το φαινόμενο προκαλεί στρεβλώσεις και ωρολογιακές βόμβες που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο να εκραγούν στο μέλλον. Και δεν γίνεται λόγος για τον χρυσό που είναι ο συνήθης οφελημένος σε περιόδους ανασφάλειας. Ο χρυσός που κινείται στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων έξι και πλέον ετών. Η ωρολογιακή βόμβα αφορά τα αρνητικά επιτόκια. Και τις συνέπειες αυτών των τοποθετήσεων σε αποδόσεις όπως αυτές που απαιτούνται για παράδειγμα από τα pension funds για να μην διαλυθεί το παγκόσμιο ασφαλιστικό σύστημα.
Οι ειδήσεις μέσα στο καλοκαίρι που αναφέρονταν στο εντυπωσιακό ρεκόρ των 15 τρισ. δολαρίων στα οποία ανήλθε η αξία των κεφαλαίων που είναι επενδεδυμένα σε ομόλογα με αρνητικά επιτόκια, πέρασε σχετικά στα ψιλά. Ίσως γιατί πέραν της ανησυχίας που οδηγεί εκεί, τα αρνητικά επιτόκια είναι ισχυρή επιλογή των κεντρικών τραπεζών απέναντι στην ύφεση. Και εδώ κινδυνεύουν να την πατήσουν. Η πολιτική αυτή στο παρελθόν όπου δοκιμάστηκε (πχ στη Δανία) δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Ούτε πυροδότησε την οικονομία, ούτε έφερε ανάπτυξη. Πολύ περισσότερο τώρα που το τραπεζικό σύστημα διεθνώς είναι ένας μεγάλος ασθενής. Ας ελπίσουμε ότι η κατάσταση δεν θα γυρίσει μπούμερανγκ οδηγώντας σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση… Αν και η Ευρώπη δύσκολα θα την αποφύγει…
Σε αυτό πάντως το διεθνές περιβάλλον, η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει πολλές και δύσκολες προκλήσεις. Όμως έχει και μία ευκαιρία. Ακριβώς όπως υπήρξε το παράδειγμα προς αποφυγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο αδύναμος κρίκος της αλυσίδας, έτσι τώρα μπορεί να λειτουργήσει το πράγμα ανάποδα. Να γίνει η Ελλάδα μια διαφορετική “νησίδα” ασφάλειας και ανάπτυξης στην ευρωπαϊκή τρικυμία. Το ραντεβού αυτό με την ιστορία έλαχε στα χέρια της σημερινής κυβέρνησης. Αν το αξιοποιήσει, θα γράψει ιστορία. Αν όχι η χώρα θα είναι καταδικασμένη να βρεθεί σε χειρότερη μοίρα από εκείνη που της επιφυλάχθηκε πριν από μία δεκαετία.
Γι’ αυτό και είναι εθνική ανάγκη να αξιοποιηθούν τα ατού της χώρας που μπορούν να την βγάλουν στον αφρό. Εκεί πρέπει να επικεντρωθεί η προσπάθεια. Στη γεωγραφική της θέση, στον γεωπολιτικό της ρόλο, στην εμπέδωση επενδυτικής ελκυστικότητας σε μία σειρά από κρίσιμους τομείς και στο γεγονός ότι μετά από τα μνημόνια βρίσκεται σε πολύ καλύτερη δημοσιονομική θέση από πολλές ευρωπαικές χώρες. Αν το χαρτιά παιχτούν σωστά, μπορεί η Ελλάδα να είναι η εξαίρεση. Θα δείξει…
