Άλλη μια αφορμή για συζήτηση, εκτός όμως του κυρίου θέματος της χώρας. Η υπόθεση Novartis εκεί που είχε ψιλοξεχαστεί και συντηρούνταν στη δημόσια συζήτηση μόνο επειδή την κρατούσαν τεχνητά στη ζωή συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης, επανήλθε δυναμικά. Όπως συνήθως. Και όπως συνήθως, για τους λάθος λόγους. Όπως έγραψα στο τελευταίο μου κείμενο (εδώ) και όπως εξηγούν μετ’ επιτάσεως λίγοι και αρμοδιότεροι εμού, η χώρα άλλα πρέπει να συζητά αυτήν την περίοδο και άλλα να την απασχολούν. Η κρίση όσο και αν θεωρούν πολλοί πως πέρασε, απλώς περιμένει την επόμενη αφορμή για να επανέλθει δριμύτερη. Κι εμείς, αντί να έχουμε διδαχθεί από την σφοδρή περιπέτεια και να αναζητούμε εναγωνίως τρόπους για επαναφορά στην κανονικότητα (θεσμικά) και την έκρηξη ανάπτυξης (οικονομικά) που είναι και η μόνη μας προοπτική, συζητάμε πάλι χωρίς ειρμό.
Εξηγούμαι: δεν είναι σκάνδαλο η Novartis; Είναι. Δεν πρέπει να συζητάμε για σκάνδαλα; Πρέπει. Με ποια προοπτική όμως και για ποιο σκοπό; Αν από τη συζήτηση μας βγει κάποιο πόρισμα, καταλάβουμε τι κάναμε λάθος τόσα χρόνια και αποφασίσουμε πως δεν θα το επαναλάβουμε έχει καλώς. Αν από τη συζήτηση και την έρευνα των αρμοδίων προκύψουν και ένοχοι για διασπατάληση δημοσίου χρήματος και αυτό είναι καλό και χρήσιμο για τη Δημοκρατία μας. Να τιμωρηθούν παραδειγματικά. Κάνουμε όμως αλήθεια κάτι από αυτά; Συζητάμε για το πραγματικό σκάνδαλο; Ψάχνουμε αλήθεια τους υπαίτιους; Ή απλώς χορεύουμε στο σκοπό που άλλοι παίζουν για εμάς; Γιατί μπορεί να μην τα κατάφεραν με τις αγορές, όμως στην επικοινωνία, προς το παρόν, ο σκοπός που βαράνε τα νταούλια τους είναι εκ του αποτελέσματος (παραμονή στην εξουσία) επιτυχημένος.
Όχι, δεν συζητάμε για το πραγματικό σκάνδαλο. Το πραγματικό σκάνδαλο ήταν γενικά οι δαπάνες δημόσιας υγείας επί χρόνια. Η υπερκοστολόγηση φαρμάκων ήταν ένα μόνο, σημαντικό, μέρος του ευρύτερου θέματος. Μαζί με την υπερκοστολόγηση υλικών, υπηρεσιών κλπ. Μαζί με την ανυπαρξία ορθολογικών εργαλείων, όπως το διπλογραφικό σύστημα στα νοσοκομεία και γενικότερα ο έλεγχος των δαπανών τους. Και φυσικά, αν υπήρξε σκάνδαλο, δεν μπορεί να αφορούσε μόνο μία εταιρεία. Μόνο η Novartisδηλαδή δωροδοκούσε, αν το έκανε; Όπως παλαιότερα που όλοι μιλούσαν για “σκάνδαλο Siemens”. Kαι εκεί ό,τι γινόταν (θέμα της Δικαιοσύνης), το έκανε μόνο η συγκεκριμένη εταιρεία; Οι άλλες, ανταγωνίστριες κατά τ’ άλλα, “άγιες”; Αλλά ποιος μίλησε ή έψαξε για τα υπόλοιπα;
Και τότε; Γιατί μιλήσαμε για Siemens;Γιατί γιαNovartis; Μα γιατί προέκυψαν στοιχεία από έρευνες που ξεκίνησαν αλλού, όχι εδώ. Στις ΗΠΑ και στη Γερμανία. Εκεί που παρά και τη δική τους διαφθορά οι θεσμοί δεν αστειεύονται. Εκεί ξεκίνησε η έρευνα και οδήγησε σε στοιχεία με ελληνικό ενδιαφέρον. Και από εκεί αρχίζει ο ελληνικός τραγέλαφος. Δεν θα αναφερθώ στη Δικαιοσύνη, καθότι και συλλειτουργός της. Τη σέβομαι και την υπηρετώ, όπως και την εμπιστεύομαι. Οπότε δεν μπορώ να υιοθετήσω μομφές για τρόπους λειτουργίας κλάδων της. Αν το έκανα, θα ήταν ομολογία ήττας της Δημοκρατίας. Θα ισοδυναμούσε με παραδοχή αδυναμίας διαβίωσης στον τόπο αυτό. Απλώς θα μείνω στην θλιβερή παραδοχή της γενικότερης δυσλειτουργίας της ευρύτερης κρατικής μηχανής που δεν αφήνει κανέναν τομέα ανέγγιχτο. Τα τυχόν υπόλοιπα, συμπτώσεις ή ανακολουθίες, είναι θέμα της ίδιας της Δικαιοσύνης και όσων έχουν σχετική αρμοδιότητα ελέγχου και βελτίωσης κάθε Αρχής υπαγόμενης στη λαϊκή κυριαρχία.
Θα αναφερθώ όμως στην πολιτική εξουσία. Αυτή που είχε την ευθύνη για την πολιτική διεύθυνση. Πού εστίασε την ενέργειά της η Κυβέρνηση; Στον εντοπισμό των ενόχων; Στον περιορισμό της σπατάλης; Ή απλώς στην πολιτική εκμετάλλευση του θορύβου; Στην κατασυκοφάντηση αντιπάλων και στα γενικά “λασπόλουτρα”, με τη λανθασμένη ιδέα πως κάποιος (η ίδια) μπορεί να κερδίσει από όλο αυτό; Μα, ο μόνος που κερδίζει σε τέτοιες περιπτώσεις, δια της φθοράς της Δημοκρατίας, είναι οι εχθροί της. Τα ακραία μορφώματα για τα οποία δήθεν κόπτεται η Κυβέρνηση.
Σε όλον τον κόσμο μίλησαν για σκάνδαλο, στο οποίο εμπλέκονται γιατροί και φαρμακευτικές. Στη χώρα μας, δεν ακούσαμε κάτι γ’ αυτό. Αντίθετα, 10 πολιτικοί υψηλών αξιωμάτων οδηγήθηκαν στα “μανταλάκια”. Ήδη 4 απαλλάχθηκαν οριστικά. Εις εξ αυτών ο σεβάσμιος πρώην Πρωθυπουργός κ. Πικραμμένος, μετά από προσφορά μιας ζωής στη Δικαιοσύνη και με το σύνολο του νομικού κόσμου να τον σέβεται και να τον υπολήπτεται. Τα δάκρυά του στο Κοινοβούλιο τη μέρα της υπεράσπισης του εαυτού του ήταν μια εικόνα-γροθιά. Αντί για κάποιου είδους συγγνώμης από τη Δημοκρατία μας, που δεν έχει εξασφαλίσει θεσμούς που θα αποτρέπουν τέτοιες στιγμές δοκιμασίας για ανθρώπους που μόνο προσέφεραν, εμείς του προσφέραμε το ειρωνικό γέλιο του κ. Πολάκη.
Του ίδιου κυρίου που έχει επανειλημμένα δοκιμάσει την αντοχή των θεσμών περνώντας όρια ισορροπίας, όσο και αν ο ίδιος δεν φαίνεται να το αντιλαμβάνεται, αφού διαμαρτύρεται όταν επισημαίνεται. Και δεν είναι θέμα ύφους μόνο. Είναι θέμα αρχών και αντίληψης εξουσίας. Γιατί εκείνος ήταν που προανήγγειλε την έλευση του θέματος, μαζί με φίλια μέσα, χωρίς να έχει ούτε αρμοδιότητα, μα ούτε και τεκμήριο γνώσης. Ούτε όφειλε και μάλιστα υποχρεούτο να μη το γνωρίζει. Και προχθές μόλις, έσπευσε να πανηγυρίσει περί δήθεν δικαίωσης, όταν το θέμα κραυγάζει ότι πρόκειται περί ενός ακόμη φιάσκου. Το “μεγαλύτερο σκάνδαλο ever”, βασισμένο σε έωλες και ανεπαρκείς μαρτυρίες ελεγχόμενων προσώπων, οδεύει σούμπιτο στο αρχείο, με τις εκκρεμότητες που παραμένουν και για τις οποίες εκείνος προδικάζει την κρίση, να δημιουργούν πλήθος ερωτηματικών που θα λύσει σύντομα η διαδικασία. Διαδικασία που σε αντίθεση με τους νυν ερευνώμενους που την αποδέχονται και αποζητούν, εκείνος, για τα δικά του, αποκρούει συνέχεια κρυπτόμενος πίσω από την ασυλία του.
Το ίδιο και για τα μέσα ενημέρωσης αυτά που πλέον, έξω από το δικαιικό μας πλαίσιο, έχουν μετατραπεί σε άτυπο Κέντρο Τύπου των Δικαστηρίων, με διαρροές λεπτομερειών που ΔΕΝ επιτρέπεται και με αναγγελίες, σαν τελάληδες κάποιου πασά, του τι έπεται κάθε φορά. Και στο μεταξύ, τα αληθινά σκάνδαλα, στο σκότος. Πού είναι οι γιατροί; Πού οι εταιρείες; Πότε έγινε αλήθεια η υπερκοστολόγηση; Πόσο κόστισε; Ποιοι την γιγάντωσαν και ποιοι την περιόρισαν με προσωπικό κόστος; Αυτά είναι τα θέματα και πολλά εξ αυτών είναι σχεδόν αυταπόδεικτα. Προκύπτουν από την ανάγνωση της επικαιρότητας και των επαρκών αρχείων της εποχής. Γιατί από κάποιο σημείο και μετά τουλάχιστον, είχαμε και διεθνείς μάρτυρες των κατορθωμάτων μας. Και κάποιοι έχουν εύσημα από τον αγώνα τους, ενώ άλλοι μομφή. Δεν είναι όλα τα ίδια, ούτε ίσωμα.
Το ίδιο το Μαξίμου έσπευσε να προδικάσει το αποτέλεσμα, όπως και στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών που δεν έβλεπε άλλο αποτέλεσμα και φυσικά ηττήθηκε. Και το πρωτοφανές, να αφαιρεί το δικαίωμα δυναμικής απάντησης σε όσους κατηγορούνται. Ωσάν να “έπρεπε” να δεχθούν στωικά, ως άλλοι ασκητές, το ράπισμα των πολιτικών κατηγόρων τους. Γιατί δικαστικά, ακόμα δεν υπάρχει κατηγορία. Συμπέρασμα: Κάποιοι γνωστοί, επειδή έτσι ξέρουν και έτσι ευδοκίμησαν πολιτικά, επενδύουν πάλι στην τοξικότητα. Μεθόδευσαν κοινοβουλευτικές διαδικασίες και έφεραν μια υπαρκτή υπόθεση, λίγο πριν τις εκλογές, σε πλήρη εκκρεμότητα και δίχως κανένα αληθινό ενδιαφέρον για τη διαλεύκανσή της. Mόνο για το “αφήγημα”, την “ντόπα” των οπαδών.
Έντιμοι και τυχόν ανέντιμοι στην ίδια κρεατομηχανή και ας βρουν το δίκιο τους αργότερα. Με σαφή κίνδυνο να ξεφύγουν οι αληθώς ένοχοι, να σπιλωθούν αθώοι και να αποτραπούν υγιείς άνθρωποι από την ενασχόληση με τα κοινά. Ας αφήσουμε επιτέλους ήσυχη τη Δικαιοσύνη να προχωρήσει και ας κάνουμε υπομονή, συναισθανόμενοι τις ευθύνες όλων προς τη Δημοκρατία. Μπόρα και καταχνιά είναι και θα περάσει. Αρκεί εμείς, οι γρηγορούντες πολίτες, να μείνουμε αταλάντευτοι.
Του Νίκου Κασκαβέλη
* Ο κ. Νίκος Κασκαβέλης είναι Δικηγόρος (ΜΔΕ, MSc)
capital.gr
