Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Περισσότερες είναι οι κύριες και επικουρικές συντάξεις του ΙΚΑ σε σχέση με τους
ασφαλισμένους του εν λόγω ταμείου οι οποίοι με τις ασφαλιστικές εισφορές τους τις πληρώνουν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Ήλιος», τον Ιανουάριο του 2015 δόθηκαν 1.851.424 συντάξεις, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ για τον Αύγουστο του 2014 (δηλ. ένα εξόχως καλό μήνα για την απασχόληση στην Ελλάδα), οι ασφαλισμένοι του εν λόγω ταμείου ανέρχονταν σε 1.785.741. Συνεπώς οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ είναι κατά 65.683 λιγότεροι από τις συντάξεις τις οποίες πληρώνουν, με τη συνδρομή βεβαίως του κρατικού προϋπολογισμού.
Πιο αναλυτικά:
– Οι συντάξεις του ΙΚΑ αναλύονται σε 1.211.810 κύριες συντάξεις και σε 639.614 επικουρικές συντάξεις που αποδίδονται από το ΕΤΕΑ – ΕΤΕΑΜ.
– Οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ αναλύονται σε 1.751.871 ασφαλισμένους που εργάζονται σε κοινές επιχειρήσεις και 33.870 σε οικοδομοτεχνικά έργα.
Το γεγονός ότι οι συντάξεις που αποδίδει το ΙΚΑ και το ΕΤΕΑ – ΕΤΕΑΜ ξεπερνούν κατά 3,6% το πλήθος των ασφαλισμένων των δύο παραπάνω ασφαλιστικών οφείλεται στο ότι κατά την περίοδο 2009- 12 υπήρξε καθίζηση των ασφαλισμένων και την ταυτόχρονη εκτίναξη των αιτήσεων για σύνταξη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, κατά την τετραετία 2009-2012, έπαψαν να είναι ασφαλισμένοι… 473.447 μισθωτοί! Από τους 1.908.308 που ήταν ασφαλισμένοι την 31η Δεκεμβρίου του 2008 έπεσαν στους 1.434.855 την 31η Δεκεμβρίου του 2012.
Με άλλα λόγια οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ μειώθηκαν κατά 25% μέσα σε τέσσερα χρόνια. Την ίδια ακριβώς περίοδο τελείως αντίθετη πορεία έπαιρναν οι αιτήσεις για συνταξιοδότηση έφτασαν σωρευτικά τις… 589.729.
Η εικόνα τόσο του πλήθους των ασφαλισμένων, όσοι και των αιτήσεων για συνταξιοδότηση έχει αρχίσει να αντιστρέφεται ήδη από το 2013, χωρίς όμως σε καμία περίπτωση να μπορεί να ακόμα να στηρίξει τη βιωσιμότητα του Ταμείου.
Έτσι το 2013 αυξήθηκαν κατά 186.732 οι ασφαλισμένοι μετά από μία τετραετή συνεχόμενη μείωση, ενώ μειώθηκε στις 109.621 ο ετήσιος αριθμός αιτήσεων προς συνταξιοδότηση ενώ την περίοδο 2009 -2012 δεν είχε πέσει κάτω από τις 131.269.
Σημαντικότερος «εχθρός» πλέον του ΙΚΑ, εκτός από το να ικανοποιήσει τις 161.000 εκκρεμείς αιτήσεις συντάξεων –πολλές εκ των οποίων αφορούν ακόμα και το 2013- είναι το είδος των συμβάσεων απασχόλησης τις οποίες υπογράφουν οι νέοι ασφαλισμένοι.
Στο διάστημα 2013-2014 έχουν εκτιναχθεί κατά 33% οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης, την ίδια στιγμή που οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης έχουν αυξηθεί μόλις κατά 11%.
Ωστόσο, οι μερικώς απασχολούμενοι έχουν την ίδια ασφαλιστική κάλυψη και σχεδόν την ίδια συνταξιοδοτική αντιμετώπιση με τους πλήρως απασχολούμενους, αν και πληρώνουν κάτω από το 50% των ασφαλιστικών εισφορών που πληρώνουν οι πλήρως απασχολούμενοι. Αυτό δημιουργεί μία σημαντική πλέον «τρύπα» στο ΙΚΑ, μιας και πρέπει να πληρώνει στο 25% των ασφαλισμένων του παροχές πλήρους ιατρο – φαρμακευτική περίθαλψη την ίδια στιγμή που το ταμείο εισπράττει εισφορές μερικής απασχόλησης.
Πρόταση για τα ταμεία της ΔΕΗ
Ο προϋπολογισμός (οι φορολογούμενοι του ιδιωτικού τομέα δηλαδή) επιχορηγούν ετησίως τα ταμεία ασφάλισης του προσωπικού της ΔΕΗ με 600 εκατ. ως αντιπαροχή υποτίθεται έναντι περιουσίας που είχαν οι εργαζόμενοι στην επιχείρηση. Επειδή η ΔΕΗ δεν πλήρωνε εργοδοτικές κρατήσεις ερμηνεύτηκε ότι ωφελήθηκε με χρήματα που, αν τα πλήρωνε σε εισφορές, θα κατέληγαν στα ταμεία ασφάλισης του προσωπικού. Για την αποκατάσταση των ταμείων αποφασίστηκε να πληρώνουν οι φορολογούμενοι στο διηνεκές ένα ποσό 600-700 εκατ. ετησίως. (Είδες η ΔΕΗ…!)
Προτείνω την εξής ρύθμιση: (1) Να καταργηθεί ολοσχερώς η ετήσια επιχορήγηση. Ο προϋπολογισμός θα εξοικονομήσει 600 εκατ. Συνεπώς μπορεί να συνεχιστεί απρόσκοπτα η καταβολή του ΕΚΑΣ (516 εκατ.). (2) Να ιδιωτικοποιηθεί η “μικρή ΔΕΗ”, που είναι άλλωστε κοινοτική υποχρέωση για δημιουργία ανταγωνισμού, και τα έσοδα να δοθούν στα ταμεία ασφάλισης του προσωπικού. Δεδομένου ότι η “μικρή ΔΕΗ” είναι το 30% της ΔΕΗ θεωρώ ότι αποζημιώνονται πλουσιοπάροχα τα ταμεία ασφάλισης του προσωπικού.
Ακούει ο κ. @yanisvaroufakis. Ιδού μια πρόταση που ελαφρύνει τον προϋπολογισμό, καθιστά εφικτή τη συνέχιση καταβολής του ΕΚΑΣ (χαμηλοσυνταξιούχοι) και είναι ένα κίνητρο για την πώληση της “μικρής ΔΕΗ” παρά τις αντιρρήσεις του κ. Λαφαζάνη.
Στέφανος Μάνος
