Χαρακτηρίστηκαν ως η “απάντηση” στην οικονομική κρίση, δίνοντας μια νέα, “φρέσκια” όψη στην ελληνική επιχειρηματικότητα. Οι πρώτες νεοφυείς επιχειρήσεις, κατά κόρον start ups, άρχισαν να πολλαπλασιάζονται στην Ελλάδα πριν από περίπου επτά χρόνια, για να ακολουθήσει κατά τη διετία 2013- 2014 μια πραγματική έκρηξη καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών.
Πολλές από αυτές δεν μπόρεσαν να επιβιώσουν, άλλες ωρίμασαν και κάποιες αποτέλεσαν success stories, καταφέροντας να κεντρίσουν το ενδιαφέρον ξένων επενδυτών, να σηκώσουν χρηματοδότηση για τα επόμενα βήματά τους και να εξαγοραστούν από μεγάλους διεθνείς ομίλους.
Αν και η πρόσβαση στη χρηματοδότηση παραμένει ακόμη για τα ελληνικά start ups το μεγαλύτερο εμπόδιο (η έλλειψη της οποίας αποτελεί μέχρι σήμερα το βασικό λόγο για την εγκατάλειψη του αρχικού business plan), και η προσέλκυση των υποψήφιων επενδυτών γίνεται ακόμη πιο δύσκολη λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο, το εγχώριο οικοσύστημα όχι μόνο παραμένει ζωντανό, αλλά σημειώνει σημαντικές επιτυχίες.
(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});
Οι πρώτες μεγάλες συμφωνίες, ήδη από τη στιγμή που το περιβάλλον των start ups άρχισε να βρίσκεται σε άνοδο, δεν άργησαν να έρθουν. Η εταιρεία Workable είχε δώσει τα πρώτα θετικά νέα, πετυχαίνοντας χρηματοδότηση από το επενδυτικό fund με έδρα το Ισραήλ Greylock IL. Η Pinnatta είχε λάβει χρηματοδότηση από τα επενδυτικά σχήματα Odyssey Venture Partners και PJ Tech Catalyst. H Persado, η οποία ξεκίνησε τη διαδρομή της στο χώρο του mobile marketing το 2012 από την Αθήνα ως spin off της Upstream, έφτασε να έχει χρηματοδότηση 50 εκατ.ευρώ από ονόματα όπως η StarVest Partners, η Bain Capital Ventures, η American Express Ventures και η Citi Ventures.
Η συνέχεια είναι εξίσου ελπιδοφόρα.
Μόλις πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε πως η Samsung Electronics εξαγόρασε εξολοκλήρου την Innoetics, μια εταιρεία που αναπτύσσει και διαθέτει τεχνολογίες Μετατροπής Κειμένου σε Ομιλία (Text-to-Speech Synthesis), η οποία ιδρύθηκε το 2006 από ερευνητές του Ινστιτούτου Επεξεργασίας του Λόγου του Ερευνητικού Κέντρου “Αθηνά”. Το deal αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες επενδυτικές κινήσεις των τελευταίων ετών σε ελληνική εταιρία υψηλής τεχνολογίας και ως την μεγαλύτερη άμεση εξαγορά τεχνοβλαστού (spin-off) ελληνικού ερευνητικού οργανισμού στην Ελλάδα τουλάχιστον για τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι τεχνολογίες της Innoetics έχουν αποσπάσει βραβεύσεις για αρκετά χρόνια στη σειρά στους εγκυρότερους διεθνείς διαγωνισμούς. Η ποιότητα της τεχνολογίας που ανέπτυξε η εταιρεία όσον αφορά τις εφαρμογές text-to-speech, όσο και το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τον συγκεκριμένο τομέα (οι συσκευές που χρησιμοποιούν “ψηφιακό βοηθό” ο οποίος μιλά στον κάτοχο της συσκευής πληθαίνουν) ήταν οι δύο παράγοντες που οδήγησαν στην ευόδωση της συμφωνίας.
Είχε προηγηθεί στα μέσα του Φεβρουαρίου ακόμη ένα deal που προκάλεσε αίσθηση, η εξαγορά του Taxibeat του Νίκου Δρανδάκη, που ξεκίνησε με ένα αρχικό κεφάλαιο 40 χιλ. ευρώ και πουλήθηκε στον κολοσσό Daimler έναντι 43 εκατ.ευρώ. Δεν είναι τυχαίο πως το Taxibeat, η εφαρμογή εύρεσης ταξί από το κινητό τηλέφωνο που λανσαρίστηκε το 2011, έδωσε έμπνευση και ώθηση σε πολλούς επίδοξους νέους επιχειρηματίες στην Ελλάδα να δοκιμάσουν το καινοτόμο τους σχέδιο, αποτελώντας για χρόνια το πλέον επιτυχημένο start up στη χώρα. Μέχρι την εξαγορά του από το γερμανικό όμιλο Daimler, που εμπορεύεται το σήμα της Mercedes Benz παγκοσμίως, είχε πετύχει συνολική χρηματοδότηση 7.5 εκατ. ευρώ, έχοντας μάλιστα περάσει σε κερδοφόρα αποτελέσματα.
Η Innoetics και το Taxibeat δεν είναι οι μοναδικές start ups που πέτυχαν μεγάλη χρηματοδότηση. Ξεχωρίζει η περίπτωση της blueground, η οποία μισθώνει και διαχειρίζεται ακίνητα για στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων. Η εταιρεία ανακοίνωσε τον Απρίλιο πως εξασφάλισε νέα χρηματοδότηση ύψους 5,5 εκατ. ευρώαπό ομάδα επενδυτών, ανάμεσα στους οποίους το ευρωπαϊκό fund VentureFriends και το αμερικάνικο Endeavor Catalyst. Είχε προηγουμένως πετύχει επένδυση από το NBG business seeds της Εθνικής Τράπεζας, την ένταξή της στο διεθνές δίκτυο της Endeavor και είχε κερδίσει το Ελληνικό Βραβείο Επιχειρηματικότητας το 2016. Αλλά και η εταιρεία Avocarrot που δραστηριοποιείται στο mobile advertising εξαγοράστηκε πέρσι έναντι 20 εκατ. δολαρίων από τον γερμανικό όμιλο Glispa Global Group. Εξίσου σημαντική ήταν και η εξαγορά της AbZorba Games, της startup εταιρείας στο χώρο του gaming, από θυγατρική της αυστριακής Novomatic, ενός από τους μεγαλύτερους παρόχους τεχνολογίας για τον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών.
Το ελληνικό οικοσύστημα ωριμάζει
Παλιότερη μελέτη της Endeavor Greece- μη κερδοσκοπικός οργανισμός στήριξης της επιχειρηματικότητας- πριν από τρία χρόνια είχε δείξει πως το 2010 ιδρύθηκαν 16 start ups, αριθμός που σχεδόν δεκαπλασιάστηκε το 2013. Αντίστοιχη ήταν και η αύξηση στα κεφάλαια που επενδύθηκαν σε start ups στο διάστημα αυτό. Το 2013 το ύψος της επένδυσης έφτασε τα 42 εκατ. ευρώ- 80 φορές μεγαλύτερο σε σύγκριση με το 2010, που ήταν μόλις 500 χιλ. ευρώ. Στο σύνολο του 2013, 30 εταιρείες έλαβαν επενδύσεις.
Σύμφωνα με τα διεθνή στατιστικά, εννιά στις δέκα νεοφυείς επιχειρήσεις αποτυγχάνουν. Υπάρχει όμως η αίσθηση πως το ελληνικό οικοσύστημα των start ups έχει πλέον αρχίσει να ωριμάζει, κάνοντας ένα βήμα παραπέρα όσον αφορά στην κατάρτιση του επιχειρηματικού σχεδίου, την εφαρμογή της καινοτόμου ιδέας, τις επαφές με τους υποψήφιους επενδυτές.
Αν και αργοπορημένα, από το 2013 και μετά έγιναν βήματα για τη στήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Έρευνα που πραγματοποίησε το think tank Lisbon Council για τις επιδόσεις των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με την εφαρμογή του Μανιφέστου για τις startup επιχειρήσεις, έδειξε πως η Ελλάδα κατατάσσεται στην 9η θέση σε ό,τι έχει να κάνει με την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, έχοντας υιοθετήσει σε ποσοστό 63% τις σχετικές αρχές που ουσιαστικά συνεπάγονται την εφαρμογή ευνοϊκών διατάξεων για την ίδρυση startups, κυρίως σε ό,τι αφορά τη μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού κόστους. Παρ’ όλα αυτά, όπως έδειξε η ίδια έρευνα, οι επιδόσεις της Ελλάδας δεν είναι το ίδιο καλές στο κομμάτι της ανάπτυξης δεξιοτήτων και την παροχή εκπαίδευσης που μπορούν να συμβάλλουν στην ενίσχυση των startups.
Η ιδιωτικός τομέας ήταν πάντως αυτός που αντιλήφθηκε έγκαιρα τη σημασία για τη στήριξη των start ups. Ξεχωρίζει μεταξύ άλλων ο επιχειρηματικός επιταχυντής της Eurobank, “egg-enter, grow, go” σε συνεργασία με το Corallia, το NBG Business Seeds της Εθνικής τράπεζας, οι πρωτοβουλίες της πρεσβείας του Ισραήλ μέσω του διαγωνισμού καινοτομίας Start Tel Aviv, τα επενδυτικά κεφάλαια του Ταμείου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Equifund), το επενδυτικό ταμείο Venture Friends, ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Industry Disruptors Game Changers, το Ελληνο- αμερικανικό εμπορικό επιμελητήριο, το Orange Grove της πρεσβείας της Ολλανδίας κ.ά., ενώ πολλές εταιρείες στρέφονται και στη χρηματοδότηση μέσω διαδικτύου (crowdfunding).
