Με το “πιστόλι στον κρόταφο” βρίσκονται οι ελληνικές τράπεζες για τη δραστική μείωση των “κόκκινων” δανείων τους, καθώς ο SSM προβάλλει την απαίτησή του αυτή με… αντίπαλον δέος την απειλή νέας ανακεφαλαιοποίησης.
Η προοπτική νέας ανακεφαλαιοποίησης θα τεθεί στο τραπέζι μέσα στην επόμενη χρονιά, εφόσον δεν προχωρήσει πολύ ενεργά η διαχείριση των “κόκκινων” δανείων. Και πρόκειται για προοπτική που ανησυχεί τόσο τις ίδιες τις τράπεζες και τους μετόχους τους όσο και τους ξένους επενδυτές. Οι τελευταίοι, στο roadshow των εταιρειών του Ελληνικού Χρηματιστηρίου που πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα στο Λονδίνο, προσπαθούσαν να διερευνήσουν κατά πόσον η οριστική λύση στα NPLs υπάρχει στον ορίζοντατου επόμενου διαστήματος, έτσι ώστε οι ελληνικές τράπεζες να μη χρειαστεί να οδηγηθούν σε τέταρτο γύρο ανακεφαλαιοποίησης, δεδομένου, μάλιστα, ότι το 2017 θα διενεργηθούν νέα stress tests πανευρωπαϊκά. Τα τελευταία θα είναι “σκληρότερα” από αυτά που διενεργήθηκαν φέτος και στα οποία δεν συμμετείχαν οι ελληνικές τράπεζες.
Η οδηγία για bail in
Επιπλέον, δε, θα διενεργηθούν σε ένα περιβάλλον με πλήρη εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας για το bail in και ουδείς μπορεί να γνωρίζει αν η ανάγκη κάλυψης των τραπεζών με νέα κεφάλαια δεν θα αγγίξει και τους καταθέτες.
Η οδηγία BRRD, που βρίσκεται ήδη σε ισχύ από 1/1/2016 και προβλέπει ότι εφεξής η διάσωση των τραπεζών θα γίνεται με κεφάλαια των μετόχων, των ομολογιούχων και των καταθετών τους, κρατήθηκε φέτος σε “αδράνεια” στην περίπτωση των ιταλικών τραπεζών. Το μέγεθος του ιταλικού τραπεζικού συστήματος, που βαρύνεται με “κόκκινα” δάνεια 360 δισ. ευρώ, αλλά καιεπικίνδυνα τραπεζικά “ηφαίστεια” τύπου Deutsche Bank ήταν εύκολο να βάλουν για φέτος την οδηγία για το bail in στο “συρτάρι”. Το μέλλον, όμως, και δη των μικρότερων τραπεζών στην Ευρώπη, μεταξύ αυτών και των ελληνικών,δεν παρέχει εγγυήσεις προστασίας.
Απαιτήσεις και από SRM
Προς αυτή την κατεύθυνση, προβάλλει ακόμα μία νέα παράμετρος, που προέρχεται πλέον από τις απαιτήσεις του SRM, του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης των τραπεζών στην Ε.Ε., ο οποίος λειτούργησε φέτος για πρώτη φορά, παράλληλα με την υιοθέτηση της οδηγίας BRRD.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Κ”, οι ελληνικές τράπεζες θα κληθούν να υποβάλουν στον SRM στις 30 Σεπτεμβρίου σχέδια recovery, δηλαδή σχέδια για το πώς θα διαχειριστούν την πιθανότητα διάσωσής τους με νέα κεφάλαιαχωρίς να “κουρέψουν” τις καταθέσεις των πελατών τους.
Το σημαντικό στοιχείο των recovery plans είναι η διαμόρφωση του δείκτηMREL, ο οποίος απεικονίζει το σύνολο των κεφαλαίων αλλά και των στοιχείων παθητικού της τράπεζας, τα οποία, στην περίπτωση που αυτή χρειαστεί διάσωση, θα απορροφήσουν όλο το “σοκ” πριν χρειαστεί να “κουρευτούν” οι καταθέσεις. Ο δείκτης αυτός εκτιμάται ότι θα προσδιοριστεί από τον SRM στο 18%-19% των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών.
Για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες έχουν μέσο όρο ενεργητικού 40-45 δισ. ευρώ, το ποσοστό αυτό σημαίνει ότι η κάθε τράπεζα θα χρειαστεί να “σηκώσει” 1-2 δισ. ευρώ από τις αγορές, στην περίπτωση που βρεθεί με νέες ανάγκες σε κεφάλαια…
Για να μη βρεθούν σε μια τέτοια ανάγκη (η οποία πολύ δύσκολα θα ικανοποιηθεί από τις διεθνείς αγορές), οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να έχουν ανακτήσει κεφάλαια από τα “κόκκινα” δάνεια.
Μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2015, οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται με υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας. Ο δείκτης Core Tier 1 κινείται στο 16% και “αντέχει” θεωρητικά κεφαλαιακές επιπτώσεις από το βάρος των “κόκκινων” δανείων. Ωστόσο, επειδή το 1/3 των κεφαλαίων Common Equity Tier I των ελληνικών τραπεζών αποτελείται από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTA), δηλαδή από κεφάλαια που δεν θεωρούνται με την αυστηρή έννοια του όρου εποπτικά, και, επιπλέον, ανά πάσα στιγμή θα μπορούσαν να έχουν διαφορετική αντιμετώπιση από τις ευρωπαϊκές Αρχές, οι τράπεζες έχουν ως μοναδική επιλογή να εμφανίσουν κέρδη από τη μείωση των NPEs προκειμένου να μην εξαναγκαστούν σε νέες αυξήσεις κεφαλαίου.
