Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Όσοι προσπάθησαν να πληρώσουν με κάρτα στις διάφορες ταβέρνες ή beach bars, ή ακόμη και σε πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια ή και μικρά ξενοδοχεία, ακόμη και στα μικρά εμπορικά καταστήματα σε πολλές περιοχές της ελληνικής περιφέρειας αυτό το καλοκαίρι, προφανώς θα αντιμετώπισαν αρκετά προβλήματα και αρνήσεις. Όσο για αποδείξεις… Αφήστε το καλύτερα.
Αυτή ακριβώς είναι και η μεγαλύτερη επισφάλεια για τα δημόσια έσοδα. Καθώς από την τουριστική περίοδο αναμένει πολλά το δημόσιο ταμείο. Όμως πολύ φοβάμαι ότι το ταμείον θα παραμείνει… μείον. Και το πλέον εντυπωσιακό είναι ότι και οι πελάτες σε πολύ μεγάλο ποσοστό δεν έδειχναν να ενοχλούνται ιδιαίτερα από αυτό. Ιδιαίτερα όταν η απουσία POS και κυρίως απόδειξης συνοδευόταν και από ολίγον… σκόντο στον λογαριασμό ή την τιμή. Από το “να μοιράσουμε τον φόρο”… Ελάτε, μην μου πείτε ότι δεν σας συνέβη πουθενά αυτό φέτος το καλοκαίρι! Γιατί τότε θα αποτελείτε μάλλον την εξαίρεση, αφού ο κανόνας ήταν η αρκετά εκτεταμένη φοροαποφυγή.
Είναι πάντως εντυπωσιακό το πώς εμφανίζονται από το… πουθενά μετρητά, μετά από έναν χρόνο capital controls και με την υποτιθέμενη γενίκευση της χρήσης POS και καρτών. Στην ελληνική περιφέρεια, οι συναλλαγές γίνονται κυρίως με μετρητά. Και σε επίπεδο τοπικής οικονομίας, όπου ανθεί η παραοικονομία, όσο και σε τουριστικό επίπεδο. Δεν αναφερόμαστε στις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες ή τα επώνυμα εστιατόρια αλλά για πείτε μου, σε πόσα παραθαλάσσια ταβερνάκια σε νησιά ή στην ενδοχώρα, παραθαλάσσια ή μη, μπορέσατε να πληρώσετε τον λογαριασμό με κάρτα; Και αν ναι, ήταν αυτά πλειοψηφία; Αφήστε το “ξέρετε δεν πιάνει το δίκτυο…” ακόμη και εκεί όπου υπήρχε POS… Και δεν αναφέρομαι στα… βουλγάρικα POS που κυκλοφορούσαν σε πολλά νησιά, γιατί αυτά στο κάτω κάτω δεν μπορεί να τα ξεχωρίσει ο καταναλωτής.
Εκείνο που δεν έχουν αντιληφθεί στην κυβέρνηση ακόμα, είναι ότι το κίνημα “δεν πληρώνω”, που τώρα έχει αποκτήσει “αδερφάκι” και στο “δεν αποδίδω”, αποτελεί την μεγαλύτερη απειλή για την μακροημέρευσή τους. Και ότι με την φορολαίλαπα που έχουν εξαπολύσει κατά του συνόλου της κοινωνίας, εξωθούν εξ ανάγκης ακόμα και τους πλέον τυπικούς και έντιμους να μην σκέφτονται οτιδήποτε άλλο από το πώς θα γλυτώσουν από την επιδρομή της εφορίας. Πώς θα μπορέσουν να διαχειριστούν ταυτόχρονα φόρους, ΕΝΦΙΑ, αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές, ρυθμίσεις επί παλαιών οφειλών, πιθανώς υποχρεώσεις προς τράπεζες, αλλά και τα διάφορα έξοδα κάθε οικογένειας είτε αυτά αφορούν δίδακτρα σχολείων και φροντιστηρίων είτε ακόμη και ιατρικά ζητήματα. Και όλα αυτά με διαρκώς μειούμενα εισοδήματα.
Τι να πρωτοπληρώσει κανείς; Πώς λοιπόν να μην φανεί ασυνεπής, ακούσια ή και εκούσια, σε σχέση με τις εισπρακτικές απαιτήσεις του δημοσίου από αυτόν; Πώς να μην δεχθεί να πληρώσει μερικά ευρώ λιγότερα και χωρίς απόδειξη, όταν υπολογίζει ακόμη και το σεντ για να τα βγάλει πέρα; Νομοτελειακά δεν θα πληρώσει άμεσα υποχρεώσεις, δεν θα αποδώσει έστω και εμμέσως στο δημόσιο έσοδα. Δεν του έχει αφεθεί άλλη επιλογή. Το ζήτημα της απειλούμενης κατάρρευσης των δημόσιων εσόδων δεν είναι καθόλου απλό. Και μπορεί να προκαλέσει ακόμα και την πτώση της κυβέρνησης. Και νομίζω ότι δεν χρειάζεται να αναλυθεί το γιατί.
Είναι απορίας άξιο πώς δεν έχει χτυπήσει η πορεία των εσόδων καμπανάκι στην κυβέρνηση. Βεβαίως, ακόμη και εκείνοι που έχουν διαπιστώσει τον κίνδυνο κάνουν το λάθος να προσπαθούν να τον αντιμετωπίσουν με μέτρα εκφοβισμού και τιμωρητικά. Θα αποτύχουν. Δεν θα οδηγήσει αυτό πουθενά. Είναι σα να προσπαθείς να αποκεφαλίσεις τη… Λερναία Ύδρα με σουγιαδάκι. Το πρόβλημα βρίσκεται στη βάση της πολιτικής. Όσο επιμένουν να φορτώνουν την κοινωνία με φόρους, εισφορές και χαράτσια, δεν πρόκειται να έχουν αποτέλεσμα. Αντίθετα το πρόβλημα θα επιδεινώνεται. Η λύση βρίσκεται στην ανάπτυξη και την απόκτηση εμπιστοσύνης. Και δεν γίνεται καμία κίνηση προς οποιαδήποτε από τις κατευθύνσεις αυτές.
