Η σύγκριση αρμοδιοτήτων σε Ελλάδα και Ιταλία
Από τον Μανώλη Κοττάκη
To βέτο του Ιταλού προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα στον διορισμό ενός υπουργού ο οποίος είχε επανειλημμένως αμφισβητήσει την ανάγκη παραμονής της Ιταλίας στην ευρωζώνη δεν αφορά μόνο τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις της γείτονος. Ούτε εγκλωβίζει τη συζήτηση στο πολύ γνωστό σε εμάς ερώτημα «με τις αγορές ή με τον λαό;». Την απάντηση τη γνωρίζουμε ήδη, αν και χρειάστηκε να πληρώσουμε κάτι παραπάνω. Η κυβέρνηση της Αριστεράς πανηγυρίζει σήμερα κάθε φορά που ένας οίκος αξιολόγησης αναβαθμίζει τα ελληνικά ομόλογα, ενώ μας επιφυλάσσει -λέει- καθαρή έξοδο στις… αγορές. Στο μέτρο που οι αγορές εγγυώνται την ανεξαρτησία μιας κυβέρνησης, υπέρ των λαών λειτουργούν τελικώς.
Το μέγα θέμα που προκύπτει από το βέτο Ματαρέλα είναι οι αρμοδιότητές του· η άρνησή του να προσυπογράψει τον διορισμό ενός υπουργού, του οποίου οι θέσεις αντίκεινται στις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Συνταγματικά, δεν έκανε κάτι παράδοξο. Το Σύνταγμα της Ιταλίας έχει προικίσει με ενισχυμένες αρμοδιότητες τον ανώτατο άρχοντα. Μπορούσε να απορρίψει την έγκριση του Σαλβάνο. Ωστόσο, πολιτικά αναλαμβάνει την ευθύνη να συγκρουστεί με μέρος της λαϊκής εντολής – το Κίνημα Πέντε Αστέρων δεν έχει λάβει ξεκάθαρη θέση κατά του ευρώ. Δικαιούται; Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, νομίζω, ναι. Στη δική μας περίπτωση, ο Προκόπης Παυλόπουλος δεν είχε εκ του Συντάγματος δικαίωμα να αρνηθεί τον διορισμό Βαρουφάκη στη θέση του υπουργού Οικονομικών και ας είχε λάβει θέση υπέρ του παράλληλου νομίσματος. Το μόνο ισχυρό όπλο που είχε ο κ. Παυλόπουλος και χρησιμοποίησε μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος ήταν η απειλή της παραίτησής του από το αξίωμα με την προειδοποίηση «δεν θα γίνω Πρόεδρος της δραχμής». Εκ των προτέρων, όμως, δυνατότητα παρέμβασης δεν είχε. Θα ήταν καλύτερα να είχε; Η ιταλική εμπειρία μάς δείχνει ότι ναι, θα ήταν καλύτερα.
Με το βέτο Ματαρέλα στη φάση αυτή τουλάχιστον -μετά θα δούμε- οι Ιταλοί γλιτώνουν από ένα bank run που θα τροφοδοτούσε η τοποθέτηση ενός οπαδού της λιρέτας στη θέση του υπουργού Οικονομικών, ενώ σίγουρα γλιτώνουν, σε πρώτη φάση πάντοτε, την εκροή 100-200 δισ. ευρώ που θα προκαλούσε στην ιταλική οικονομία η άμεση εφαρμογή ενός σχεδίου διαπραγματεύσεων τύπου Βαρουφάκη. Δεδομένου ότι η κινητικότητα για επίθεση στο ευρώ μέσω της επιστροφής στα εθνικά νομίσματα ικανοποιεί αντίρροπα συμφέροντα ταυτοχρόνως (ΗΠΑ, Βρετανία, Ρωσία), ο Ματαρέλα με το βέτο του αυτό προστατεύει όχι μόνο τον λαό του, αλλά και την Ευρώπη που παλεύει να αποκτήσει ξανά βηματισμό. Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει αβίαστα λοιπόν, ότι τα πολιτεύματα στους καιρούς μας πρέπει να έχουν δικλίδες εξισορρόπησης, και αν αυτό σημαίνει αναβάθμιση του προεδρικού θεσμού, τότε και αυτό.
ΥΓ.: Ρωτήθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης (Σκάι) ποιον θα προτείνει το 2020 για Πρόεδρο της Δημοκρατίας και απάντησε ότι «δεν το έχει σκεφτεί». Οποια και αν είναι η προσωπική προτίμησή του (Παπαδήμος, Αλιβιζάτος, Βενιζέλος) είναι άκομψο να υπάρχει εν ενεργεία Πρόεδρος από το κόμμα του στο αξίωμα και να μη δίνει μια απάντηση του τύπου «ασκεί καλά τα καθήκοντά του, αλλά δεν τοποθετούμαστε γιατί είναι πρόωρο και δεν ξέρουμε αν επιθυμεί δεύτερη θητεία». Καμιά φορά το να κρατάμε τους τύπους δεν είναι κακό. Προσωπική άποψη.
