Με τον χρόνο να αρχίζει να μετρά αντίστροφα πλέον εν όψει της επόμενης Συνόδου των ΥΠΕΞ στις 25 Ιουνίου και τη Σύνοδο Κορυφής αμέσως μετά, η κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί την πίεση για την ολοκλήρωση της συμφωνίας για το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ.
Όλα δείχνουν ότι η διαπραγμάτευση βρίσκεται σε «κρίσιμη καμπή» καθώς εισέρχεται στο τελικό στάδιο και ισορροπεί μεταξύ λύσης και «blame game» καθώς, όπως διέρρεε το Μαξιμου στην αρχή της εβδομάδας, τα κεντρικά ζητήματα – σύνθετη ονομασία, erga omnes και συνταγματική αναθεώρηση – δεν είχαν κλείσει. Χθες πάντως και παρόλο που το Μαξίμου προσπαθεί να κρατήσει χαμηλούς τόνους, ο πρωθυπουργός στην ομιλία του στον ΣΕΒ πρόβαλλε το «αναπτυξιακό» πρόσημο που θα έχει η λύση στο Σκοπιανό, δείχνοντας έτσι στην κατεύθυνση της συμφωνίας.
Η εβδομάδα ξεκίνησε με συγκεχυμένα μηνύματα καθώς ο Νίκος Κοτζιάς φάνηκε να εκπέμπει κλίμα συμφωνίας, ενώ το Μαξίμου έσπευδε να χαμηλώσει τις προσδοκίες συστήνοντας υπομονή ως τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου.
Χθες ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, μετά τη συνάντησή του με τον Γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας στο Βερολίνο, έκανε λόγο για «συμφωνία» η οποία, όπως είπε, «συνήφθη όχι επειδή οι γείτονες θέλουν να γίνουν μέλος στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ – βεβαίως εκείνοι το θέλουν, βεβαίως εμείς τους υποστηρίζουμε σε αυτό – αλλά πρωτίστως έγινε επειδή είναι προς το δικό μας και προς το δικό τους εθνικό συμφέρον, προς το συμφέρον της σταθερότητας στην περιοχή μας και το συμφέρον του μέλλοντος των Ευρωπαίων και της Ε.Ε.».
Επίσης φέρεται να εξέφρασε την απορία γιατί η διαφορά δεν είχε επιλυθεί παλιότερα που υπήρχαν καλύτερες ευκαιρίες.
Ο ίδιος, τη Δευτέρα, σε δηλώσεις του μετά τη Σύνοδο των ΥΠΕΞ της Ε.Ε. ανέφερε: «τελειώσαμε με ό,τι είχαμε αναλάβει από τους πρωθυπουργούς των δύο κρατών. Σήμερα, και πιθανόν και αύριο, θα συνεχιστεί η διαπραγμάτευση σε επίπεδο ειδικών – τεχνικά και νομικά ζητήματα είναι αυτά που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Μόλις τελειώσουν και αυτοί και αφού θα έχουν διαλευκανθεί τα τεχνικά και νομικά ζητήματα, τα κείμενα που έχουν φτιαχτεί σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών θα δοθούν στους δύο πρωθυπουργούς, οι οποίοι θα μιλήσουν μεταξύ τους και θα καταλήξουν στην οριστική συμφωνία». Σε αντίστοιχο κλίμα και ο ομόλογός του Νικόλα Ντιμιτρόφ έδινε κλίμα αισιοδοξίας προς την επίτευξη συμφωνίας.
Αν και το Μαξίμου τη Δευτέρα έσπευσε με διαρροή να χαμηλώσει τις προσδοκίες και να «μαζέψει» το κλίμα συμφωνίας που θεωρήθηκε ότι εξέπεμψε η παραπάνω δήλωση Κοτζιά, χθες δεν προέβη – ως την ώρα που έκλεινε το φύλλο του «Π» αργά το απόγευμα – σε περαιτέρω διευκρινίσεις για τα περί «συμφωνίας».
Άλλωστε, το πρωί, σε δηλώσεις του στην ΕΡΤ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος μίλησε για πρόοδο, εξέφρασε αισιοδοξία και ταυτόχρονα σημείωσε ότι η διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη, μίλησε για «τελική ευθεία» μα συνέστησε παράλληλα υπομονή, κάλεσε να μην προεξοφλείται λύση και διεμήνυσε ότι «εάν δεν συμφωνηθούν όλα, δεν έχει συμφωνηθεί τίποτα»
«Θέλω να είμαστε υπομονετικοί» σημείωσε, «σημασία δεν έχει απλώς η συμφωνία, σημασία έχει να έχουμε μια καλή συμφωνία. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο, νομίζω ότι πρέπει να κρατάμε χαμηλούς τόνους και να αναμένουμε».
Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα, κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε διευκρινιστικά μετά τις δηλώσεις Κοτζιά πως «οι δύο υπουργοί Εξωτερικών έκαναν σημαντική πρόοδο, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις δεν τελείωσαν, αντιθέτως βρίσκονται στην πιο κρίσιμη καμπή τους. Ορισμένοι βιάζονται να πούνε “χοπ”, πριν ακόμη τα Σκόπια πηδήξουν το χαντάκι. Υπομονή και ψυχραιμία μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου».
Τρία ονόματα
Όπως προαναφέρθηκε πάντως, μέχρι χθες ήταν γνωστό ότι μπορεί το πλαίσιο της διεθνούς συμφωνίας στο οποίο φάνηκε να παραπέμπει ο Νίκος Κoτζιάς να ολοκληρώθηκε όπως ο ίδιος είπε, ωστόσο από το Μαξίμου διευκρινίζονταν ότι τα βασικά θέματα παρέμεναν ανοιχτά, δηλαδή η συμφωνία σε προσδιορισμό του όρου Μακεδονία, η χρήση έναντι όλων (erga omnes) και η συνταγματική αναθεώρηση. Τα ονόματα στα οποία πλέον επικεντρώνεται η διαπραγμάτευση – η οποία όπως είπαμε κατά το Μαξίμου βρίσκεται σε εξέλιξη – είναι τα τρία εκ των αρχικών πέντε της πρότασης Νίμιτις, δηλαδή «Άνω», «Βόρεια» και «Νέα» Μακεδονία.
Στα επόμενα βήματα αναμένεται – ενδεχομένως και τα προσεχή εικοσιτετράωρα – τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Τσίπρα – Ζάεφ προκειμένου να υπάρξει συνάντηση, στην οποία θα αποτιμηθεί η πρόοδος και το αν υπάρχει οριστική συμφωνία.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με ένα σενάριο χρονοδιαγράμματος που επικαλούνταν ορισμένα δημοσιεύματα χθες, προβλέπονται βήματα που τοποθετούν την κύρωση της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή ύστερα από ένα χρονικό διάστημα τριών – τεσσάρων μηνών ενώ θα έχει μεσολαβήσει η Σύνοδος του ΝΑΤΟ (στην οποία κατά πάσα πιθανότητα θα χαιρετιστεί το γεγονός της προόδου) και οι γείτονες θα έχουν προχωρήσει σε δημοψήφισμα και κοινοβουλευτική έγκριση της συνταγματικής αναθεώρησης. Μετά θα επικυρωθεί η συμφωνία και από την ελληνική Βουλή, οπότε θα απομείνει η εφαρμογή της συνταγματικής αναθεώρησης στην πράξη.
