Είναι γεγονός ότι η αντιπαλότητα οδηγεί συνήθως σε σύγκρουση λόγω της εγγενούς τάσης για κλιμάκωση της έντασης της. Οι λόγοι της αντιπαλότητας μπορεί να είναι πολλοί, όπως συναισθηματικοί, προβλήματα συμπεριφοράς, ψυχολογικές καταστάσεις (άμυνα, ανασφάλεια, επιθετικότητα, κλπ), ανταγωνιστικά συμφέροντα, δογματισμοί και ιδεολογικές αγκυλώσεις κλπ.
Έχοντας μελετήσει τις συγκρούσεις και τους πολέμους σε βάθος και επί μακρόν, θα πρότεινα ένα εργαλείο αποκλιμάκωσης των εντάσεων, το οποίο θα ονόμαζα «σπείρα αποκλιμάκωσης». Αυτό μπορεί να λειτουργήσει θαυμάσια, συνήθως σε ανθρώπους που επιθυμούν πραγματικά την μείωση των εντάσεων, των συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων, ιδιαίτερα όταν αυτές οφείλονται σε ελλιπή κατανόηση της θέσης του άλλου, είτε όταν μία υφέρπουσα αντιπαλότητα / ανταγωνισμός επιδεινώνεται λόγω συμπεριφορικών και ψυχολογικών ζητημάτων.
Η “σπείρα αποκλιμάκωσης” σχηματοποιείται θαυμάσια στο μυαλό μας, εάν σκεφθούμε ένα ελατήριο (σπείρα) το οποίο παρουσιάζει συνεχώς και μικρότερης διαμέτρου συστροφές προς τα κάτω. Η κάθε μία συστροφή αντικατοπτρίζει την ένταση που υπάρχει σε κάθε ξεχωριστό κύκλο επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.
Εάν υποθέσουμε ότι η μία πλευρά ανεβάζει την ένταση για αδιευκρίνιστους λόγους, η εγγενής τάση των συγκρούσεων είναι η άλλη πλευρά να ανταποκριθεί κλιμακώνοντας. Ας υποθέσουμε όμως ότι είναι κατανοητό ότι και οι δύο πλευρές δεν θα ήθελαν να συγκρουσθούν και ότι το γνωρίζουν αυτό (είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι την σύγκρουση και τον πόλεμο τον αποφασίζει πάντα ο αντίπαλος).
Τότε εάν η κάθε πλευρά είχε συνειδητοποιημένα στο μυαλό της να κατεβάζει την ένταση της αντιπαλότητας, έστω και λίγο σε κάθε κύκλο επικοινωνίας (να μειώνει δηλαδή την ένταση στη διάμετρο της κάθε σπείρας), τότε θα δημιουργείτο μία τάση αποκλιμάκωσης της έντασης, η οποία θα οδηγούσε και σε καλύτερη οπωσδήποτε επικοινωνία, σε μείωση των συμπεριφορικών προβλημάτων και τελικά σε αποφάσεις με ψυχρό μυαλό και καλύτερες συνθήκες.
Και αυτό μπορεί να ελεγχθεί με δύο παραμέτρους: με την μείωση των τόνων, ή με διακριτές παύσεις στην επικοινωνία οι οποίες μπορούν να δώσουν χρόνο για ηρεμία, για να ξανασκεφθούμε με ψυχρό μυαλό και για να κατανοήσουμε καλύτερα ο καθένας μας τις προθέσεις και την θέση του άλλου.
Όμως επισημαίνω, ότι η «σπείρα αποκλιμάκωσης» λειτουργεί μόνο σε περιπτώσεις στις οποίες γνωρίζουμε ότι η κλιμάκωση οφείλεται σε εκρήξεις συναισθηματικές, σε συμπεριφορές που οφείλονται σε ψυχολογικούς λόγους είτε ότι ο άλλος δεν έχει ως αυτοσκοπό την κλιμάκωση, και ότι η υποβάθμιση της έντασης δεν θα λειτουργήσει τελικά εις βάρος μας.
Και πέραν των εντάσεων εξωτερικής πολιτικής, όπου μπορεί να έχει λελογισμένη και κατά περίπτωση εφαρμογή, λειτουργεί θαυμάσια και κατά κόρον σε εντάσεις με ανθρώπους που αγαπάμε και μας αγαπούν, όταν για κάποιο λόγο ανέβηκαν οι τόνοι και με τους οποίους δεν θα θέλαμε ποτέ να συγκρουσθούμε.
