Ποιος ειδοποίησε ποιους για την επιστροφή Κων. Καραμανλή
του Κώστα Νεοφώτιστου
Σήμερα συμπληρώνονται ακριβώς 43 χρόνια από την ιστορική σήμερα της πολιτειακής αλλαγής και του σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Ξεφυλλίζοντας τα ιστορικά αρχεία της εποχής, μπορούμε να δούμε τις εικόνες που συνόδευαν τις δραματικές εξελίξεις του καλοκαιριού του 74 και είναι, ίσως, μια καλή ευκαιρία να αναρωτηθούμε, για πολλοστή φορά, πόση σημασία δίνουμε σαν κοινωνία στην πραγματική κι όχι φαινομενική εξέλιξη της ιστορίας, πόσο ορθολογικά κι όχι παρορμητικά ή συναισθηματικά βλέπουμε τα γεγονότα, και τι συμπεράσματα βγάζουμε (αν μπαίνουμε σε τέτοιο κόπο).
Από τη βραδιά της 24ης Ιουλίου του ‘74, θα ξεχωρίσω δυο χαρακτηριστικές, σχεδόν εμβληματικές, φωτογραφίες για να διατυπώσω ξανά κάποια ερωτήματα – απορίες, που εξακολουθούν να μένουν αναπάντητα ή να συνοδεύονται από απαντήσεις που ταιριάζουν με συγκεκριμένες σκοπιμότητες.
Η πόρτα ενός αεροπλάνου ανοίγει, ξεπροβάλει ο Κ. Καραμανλής, κι ακολουθείται από διάφορα γνωστά και άγνωστα πρόσωπα της εποχής. Ο Παν. Λαμπριάς, ο Μιχ. Λιάπης, κάποιοι παρατρεχάμενοι και μερικοί άγνωστοι. Το αεροπλάνο ήταν της Γαλλικής Προεδρίας, συνεπώς δεν έφυγε από το Ελληνικό για να φέρει τον Καραμανλή. Ο ίδιος (μαζί με τον μπάτλερ του), είναι οι μόνοι που αποδεδειγμένα ήταν μόνιμα στο Παρίσι. Όλοι οι άλλοι που τον συνόδευαν (ακόμα κι αν βρέθηκαν λίγο καρό πριν στο Παρίσι) ουσιαστικά πήγαν εκεί για να τον συνοδευόσουν στο ταξίδι της επιστροφής.
Και το ερώτημα είναι «Ποιο πουλάκι τους ψιθύρισε στο αυτί πως ο Καραμανλής θα επιστρέψει για να αναλάβει την κυβέρνηση εθνικής ενότητας, ώστε να φροντίσουν εγκαίρως να τον πλαισιώσουν»; Προφανώς, αυτή η πληροφορία δεν μπορεί να τους δόθηκε την ίδια μέρα ή έστω την προηγούμενη. Το ήξεραν αρκετό καιρό πριν άλλα μέχρι σήμερα, 43 χρόνια μετά, αυτή η ασάφεια παραμένει.
Η επόμενη φωτογραφία τραβήχτηκε αρκετές ώρες αργότερα, περασμένα μεσάνυχτα. Ο Καραμανλής έχει σχηματίσει την κυβέρνηση εθνικής ενότητας, κι όλοι μαζί ορκίζονται μπροστά στον τότε αρχιεπίσκοπο και τον Γκιζίκη. Αναμεσά τους, βλέπουμε και παλαιούς πολιτικούς από την προ του 1967 εποχή, που ταξίδεψαν μέχρι κι από την Κρήτη, για να βρεθούν κουστουμαρισμένοι και περιποιημένοι στην μεταμεσονύχτια ορκομωσία τους.
Και το ερώτημα είναι «Ποιο πουλάκι τους ψιθύρισε στο αυτί πως ο Καραμανλής θα τους επέλεγε σαν μέλη της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, ώστε να φροντίσουν να αερίσουν και να σιδερώσουν τα κουστούμια τους και να έρθουν εγκαίρως από τις περιφέρειες τους ώστε να είναι εκεί περασμένες 3 μετά τα μεσάνυχτα»; Προφανώς, αυτή η πληροφορία δεν μπορεί να τους δόθηκε ούτε τα μεσάνυχτα ούτε καν μέσα από το αεροπλάνο, στη διαδρομή Παρίσι – Αθήνα. Το γνώριζαν αρκετό καιρό πριν αλλά μέχρι σήμερα, 43 χρόνια μετά, αυτή η ασάφεια παραμένει.
Σήμερα συμπληρώνονται ακριβώς 43 χρόνια από την ιστορική ημέρα της πολιτειακής αλλαγής και του σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας, και 50 χρόνια από το πραξικόπημα του 1967. Όποιο ορόσημο και να επιλέξουμε, ο χρόνος ήταν υπεραρκετός ώστε οι πολίτες αυτής της χώρας να έχουν μάθει να κρίνουν και να αξιολογούν πρόσωπα και καταστάσεις με ορθολογισμό και σκέψη. Δυστυχώς δεν το έμαθαν γιατί δεν θέλουν να διδαχτούν. Προτιμούν τον πολιτικό οπαδισμό, τα «τσιτάτα», τις προκατασκευασμένες απόψεις και την παρορμητική ερμηνεία των γεγονότων. Προτιμούν εθνάρχες, εθνοσωτήρες, εθνοπατέρες και κάθε άλλου είδους «πατερούληδες» που θα τους αναθέσουν την ευθύνη του συνειδητού πολίτη που οι ίδιοι όφειλαν να έχουν, ώστε να μπορούν ανέμελοι και απερίσπαστοι να ασχοληθούν με «τα μπάνια του λαού», «το survivor», «το lifestyle» και με το trendy δίδυμο «Μύκονος το καλοκαίρι και Αράχοβα το χειμώνα».
Ακριβώς 43 χρόνια από την επεισοδιακή νύχτα της 24ης Ιουλίου του ‘74, οι κάτοικοι του προτεκτοράτου ασχολούνται με το τελευταίο πόνημα του Βαρουφάκη. Γιατί μπορεί να πέρασαν 43 χρόνια από το στιγμιότυπο της άφιξης Καραμανλή, αλλά κανείς δεν θέλει να κάνει τις καίριες και κρίσιμες ερωτήσεις. Ούτε τότε, ούτε τώρα!
