Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Ήταν στις 26 Ιουλίου 2012, πριν από πέντε χρόνια, όταν ο κ. Ντράγκι, σε συμφωνία με την καγκελάριο Μέρκελ, βεβαίωσε τις αγορές ότι το ευρώ ήρθε για να μείνει. Και ότι ο ίδιος ήταν έτοιμος να κάνει “whatever it takes” γι’ αυτό. Ο λόγος που ο κ. Ντράγκι είχε υποχρεωθεί στη δήλωση αυτή είχε, μάλιστα, και έντονα… ελληνικό χρώμα. Η κρίση χρέους στην Ελλάδα, παρά το PSI, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη επιφυλακτικότητα με την οποία οι διεθνείς αγορές αντιμετώπιζαν τον ευρωπαϊκό Νότο και τις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, έμοιαζε να θέτει σε αμφιβολία τη βιωσιμότητα του ευρώ.
Αν και ο κ. Ντράγκι δοκίμασε αρχικά την αξιοπιστία των λόγων του απέναντι στις αγορές χωρίς ισχυρή παρέμβαση, αναγκάστηκε να δράσει εντυπωσιακά όταν η Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αποφάσισε να βάλει τέλος στο “τζάμπα” χρήμα (2014) και την πολιτική με την οποία είχε ανακόψει το τσουνάμι της κατάρρευσης του 2008. Από τη στιγμή που ο κ. Ντράγκι ξεκίνησε την παροχή ρευστότητας μέχρι σήμερα, οι ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές και τα ευρωπαϊκά ομόλογα έχουν αυξήσει την αξία τους κατά περίπου 5 τρισ. ευρώ!
Ωστόσο, αυτή η πρωτοφανής αύξηση αξιών μέσα στα χρόνια της κρίσης έχει αφήσει μια τεράστια “τρύπα” στον ισολογισμό της ΕΚΤ, που κάποια στιγμή θα πρέπει να αρχίσει να κλείνει. Τι θα συμβεί, όμως, τότε; Πώς θα μπορέσει να ξαναπάρει πίσω έστω και ένα σημαντικό μέρος από τα τρισ. που έχει ξοδέψει; Κανείς δεν θέλει προς το παρόν να σκέφτεται τι θα μπορούσε να συμβεί τότε στις αγορές και τις οικονομίες… Ιδιαίτερα όταν υπάρχουν προσδοκίες για συνέχιση της πολιτικής παροχών. Μεταξύ αυτών και από την Ελλάδα, που προσδοκά την είσοδο στο QE.
Πώς, όμως, θα επιστρέψουν στην “πηγή” τους τόσα τρισ. που δόθηκαν με μηδενικά επιτόκια και θα πρέπει να επιστραφούν με “φυσιολογικά” επιτόκια; Θα μπορέσει τότε ο κ. Ντράγκι να επαναλάβει ότι θα κάνει και πάλι “whatever it takes”; Και τι ακριβώς θα μπορούσε να είναι αυτό;
