ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟ Ο ΓΝΩΣΤΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΧΤΥΠΑΕΙ “ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ”
Συνέντευξη στον Λευτέρη Παπαστεργίου
Το 2010, ο Δημήτρης Μπουραντάς, κυκλοφορεί το βιβλίο «όλα σου τα μαθα μα ξέχασα μια λέξη» και κυριολεκτικά «ρίχνει τα τείχη». Ο γνωστός καθηγητής Management και Ανθρώπινων Πόρων του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών στους ακαδημαϊκούς μα και στους κύκλους των επιχειρήσεων, γίνεται “talk of the town”, όπως λένε οι Αγγλοσάξονες και ζει την απόλυτη επιτυχία. Μετά από εφτά περίπου χρόνια, όσα χρόνια δηλαδή η κρίση έχει εισβάλει στα κύτταρα της ελληνικής κοινωνίας, και σαν το καρκίνο κατατρώει κάθε υγιή αντίσταση, ο γνωστός καθηγητής επανέρχεται με τη συνέχεια του μυθιστορήματος. Λίγες ώρες πριν παρουσιάσει το νέο του βιβλίο στη Λάρισα, ο Δημήτρης Μπουραντάς, μου μιλάει για όσα ζήσαμε και για όσα πρόκειται να συμβούν…
«Αν μ’ άφηνες τη λέξη να σου μάθω». Μου άφησε μια έντονη πίκρα στο στόμα, το βιβλίο… έπιασα πολλές φορές τον εαυτό μου, αντί να ακούει τον Νίκο Αλεξίου, να ακούει τον Δημήτρη Μπουραντά, σε μια προσπάθειά του να βγάλει τα εσώψυχά του, καταθέτοντας την εμπειρία του από την πρόσφατη εμπλοκή του με την πολιτική, με τρόπο ξεκάθαρο…
Όλοι περίμεναν, και λογικά, μετά την τεράστια επιτυχία του “ Όλα σου τα μαθα μα ξέχασα μια λέξη” να γράψω σύντομα ένα νέο μυθιστόρημα, αφού θα γινόταν κι αυτό τεράστια επιτυχία λόγω του πρώτου. Δεν το έκανα λόγω σεβασμού προς τους αναγνώστες κι αυτό σημαίνει ότι γράφεις κάτι για να τους προσθέσεις αξία κι όχι για δικούς σου ψυχολογικούς ή εμπορικούς λόγους. Το νέο μυθιστόρημα έχει μια πιο ενδιαφέρουσα και συγκλονιστική μυθοπλασία, αλλά είναι τόσο μαθησιακό όσο το πρώτο. Φιλοδοξία μου είναι να γίνει ένας καθρέπτης για να δούμε πιο ξεκάθαρα και πιο ορθά τους ρόλους μας ως σύντροφοι, γονείς, εργαζόμενοι, σύζυγοι, εραστές, δάσκαλοι και πνευματικοί άνθρωποι. Ήθελα, επίσης, μέσα από την πολιτική και ερωτική ιστορία, να δούμε ως πολίτες τις ευθύνες μας για το σαθρό πολιτικό σύστημα που οδήγησε τη χώρα στην οικονομική, πολιτική, κοινωνική, εθνική και αξιακή χρεωκοπία. Το βιβλίο δίνει ιδέες για το τι και πως πρέπει να αλλάξουμε ως άτομα κι ως κοινωνία. Από τη μυθοπλασία προκύπτει ότι μπορούμε να δώσουμε ζωή στα χρόνια μας αν μάθουμε από τα λάθη μας, μετανοήσουμε και αλλάξουμε τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς στην προσωπική και κοινωνική μας ζωή. Αν βελτιώσουμε, δηλαδή, την υπαρξιακή, συναισθηματική, λογική, κοινωνική και πολιτική νοημοσύνη μας. Τώρα που ζούμε σε πολύ δύσκολους καιρούς, αυτές οι νοημοσύνες μας είναι επιτακτικά αναγκαίες κι αυτό νομίζω πως είναι η ουσιαστική αξία του βιβλίου μου κι όχι μόνο η απόλαυση της πολιτικής κι ερωτικής μυθοπλασίας.
Έπιασα επίσης τον εαυτό μου να συμφωνεί απόλυτα πως στην Ελλάδα δεν αλλάζει τίποτα επειδή, πολύ απλά, δεν θέλει κανείς μας να αλλάξει τίποτα… Τελικά, μετά από οχτώ χρόνια καταστροφικής κρίσης, γιατί δεν έχει αλλάξει τίποτα στη χώρα αυτή; Και ποιο το μέλλον της χώρας;
Ο Γκάντι υποστήριζε πως πρέπει να γίνουμε πρώτα εμείς η αλλαγή που θέλουμε να έρθει στον κόσμο μας. Αν αυτό συμβεί, τότε μπορούμε να χτίσουμε μια πατρίδα που αξίζει σε εμάς και τα παιδιά μας. Αν όμως συνεχίσουμε την ίδια πορεία, η Ελλάδα θα γίνει μια ξένη, τριτοκοσμική χώρα. Δυστυχώς, το δεύτερο σενάριο είναι πιο πιθανό. Όπως έλεγε ο Γκράμσι, όταν το παλιό πεθαίνει και δεν μπορεί να γεννηθεί το νέο, ζούμε στην εποχή των τεράτων. Εύχομαι για το καλό όλων μας να είμαι απαισιόδοξος σε αυτή την εκτίμησή μου.
Το πρώτο σας βιβλίο, η διαδρομή του Νίκου και η σχέση του με την Άννα, ενέπνευσε χιλιάδες ανθρώπους. Στο βιβλίο αυτό ο έρωτας του Νίκου και της Άννας έχει μια συγκεκριμένη κατάληξη. Τελικά, όλοι οι έρωτες έχουν μια συγκεκριμένη κατάληξη; Ποια η δυνατότητα του ανθρώπου να παρέμβει στη μοίρα του;
Ο έρωτας κάνει τη ζωή μας πλούσια. Η διάρκεια της ερωτικής μας σχέσης δεν εξαρτάται από τη μοίρα, αλλά από τις επιλογές και των δύο συντρόφων. Αν δεν στηρίζεται σε θεμελιώδεις αξίες όπως η αγάπη, η αλήθεια, η αυθεντικότητα, ο σεβασμός της διαφορετικότητας, το κοινό καλό, η εμπιστοσύνη, η ελευθερία, η δικαιοσύνη, η αμοιβαία κατανόηση, η ενσυναίσθηση και η κατανόηση, τότε πολύ γρήγορα τελειώνει και πληγώνει.
Βεβαίως, μια ερωτική σχέση είναι ανθρώπινο να φθείρεται, αλλά όπως κι ένας τίτλος κεφαλαίου στο βιβλίο μου λέει “ ο έρωτας τελειώνει, η αγάπη ποτέ”. Είναι φυσικό οι άνθρωποι να χωρίζουν, το πώς όμως χωρίζουν και ποια σχέση διατηρούν μετά εξαρτάται από το πόσο αληθινά αγαπήθηκαν. Στο μυθιστόρημα υπάρχουν έρωτες που οδήγησαν σε χωρισμούς που πλήγωσαν και έρωτες που τέλειωσαν χωρίς να φθείρουν την αγάπη και τη σχέση των συντρόφων. Νομίζω ότι από τις σχέσεις που περιγράφονται στο βιβλίο προκύπτει ξεκάθαρα το τι και πως πρέπει να κάνουμε και το τι να μην κάνουμε για να διατηρούμε γνήσιες και αυθεντικές σχέσεις για το αμοιβαίο καλό.
Θα μου πείτε και τα επόμενα σχέδιά σας;
Όπως αναφέρεται και στο βιβλίο, όσο τα χρόνια περνούν, τόσο μεγαλύτερη αξία έχουν. Με αυτή τη λογική οφείλουμε να σχεδιάζουμε τη ζωή μας. Οι προτεραιότητές μου αφορούν την καλή ζωή των ανθρώπων που αγαπώ και τη δική μου. Αγαπώ βεβαίως και την πατρίδα μου, γιατί χωρίς καλή πατρίδα δεν μπορώ να έχω καλή ζωή. Γι αυτό θα συνεχίσω την κοινωνική μου προσφορά ως πνευματικός άνθρωπος, αλλά χωρίς να επιχειρήσω ξανά στην πολιτική. Στην επαγγελματική μου ζωή θα προσπαθήσω, αν και πολύ δύσκολο, να κάνω ένα best-seller στην παγκόσμια αγορά.
