Δεν θα αναφερθεί κάνεις στην Αποστασία, στον χαρακτηρισμό «Εφιάλτης της Δημοκρατίας» του Παπανδρέου, στην ιαχή «Μητσοτάκη κάθαρμα» το 1965 στη Σταδίου, στους λογούς που τον αγνόησε ο Καραμανλής το 1974, στις σχέσεις του με τον Γκλυξμπουρκ;
Του Γ. Λακόπουλου
Την Πέμπτη 1η Ιουνίου 2017 η σορός του Κώστα Μητσοτάκη έγινε ένα με τη γη της Κρήτης που τον γέννησε. Έφυγε πλήρης ημερών. Το δικαίωμα της οικογένειάς του στο τριήμερο πένθος έληξε και ο επικήδειος σεβασμός που του αποδόθηκε ολοκληρώθηκε.
Αυτό το τριήμερο θα μένει στη μνήμη μας για όσα απίστευτα γράφτηκαν και ειπώθηκαν για τον εκλιπόντα – με ανιστόρητο τρόπο και προφανείς ιδιοτέλειες.
Από κάποιους αναγορεύτηκε σχεδόν στον μεγαλύτερο πολιτικό του 20ου αιώνα. Χωρίς να παρουσιαστεί τι ακριβώς μεγάλο έκανε, πέρα από τις αφηγήσεις του για τον εαυτό του. Ακόμη και μετά θάνατον, αν κρίνουμε από τη συζήτηση με τον Παπαχελά, για την οποία κάνεις πλέον δεν μπορεί να του ζητήσει διευκρινίσεις.
Πέρα από τα μεγάλα λόγια: ποια ήταν τα έργα του – πλην της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του Δημήτρη Σιούφα; Ήταν η «πρόβλεψη» του 1994 για το ΔΝΤ; Ανέτρεξε κάνεις στα στοιχεία της οικονομίας που άφησε η πρωθυπουργία του; Η μήπως ήταν οι χειρισμοί του στο Σκοπιανό; Γιατί ακριβώς δοξάζεται; Για όσα πίστευε ο ίδιος για τον εαυτό του;
Η αναγνώριση των λόγων- ελλείψει έργου
Κι όμως σαν μανιτάρια πατάχθηκαν οι εκ του προχείρου αγιογράφοι για να τσαλακώνουν τις μνήμες των πολιτών, αλλά και την Ιστορία υπέρ της υστεροφημίας ενός πολιτικού για τον οποίο το λιγότερο που μπορεί να πει κάνεις ότι ήταν αμφιλεγόμενος.
Αυτό το τριήμερο ο μακαρίτης ανακηρύχθηκε άνθρωπος μπροστά από την εποχή του, εκσυγχρονιστής, αδικημένος, συμφιλιωτής, σοφός, ακέραιος, έντιμος- και ένα σωρό άλλα προκειμένου να σκεπαστεί η συλλογική ανάμνηση από το βίο και την πολιτεία του.
Έλεος! Είναι δω, ζουν οι άνθρωποι που τον παρακολούθησαν ως πολιτικό εν ενεργεία. Υπάρχουν τα αποτελέσματα της πολιτικής του.
Εκτός από τους δικούς τους που είχαν τους λόγους τους, ήταν θλιβερό ότι καιροσκόποι πολιτικοί από την παράταξη που βρέθηκε για δεκαετίες απέναντι στον Μητσοτάκη τον αναγόρευσαν ακόμη και σε δάσκαλο τους. Τον είπαν… τελευταίο των μεγάλων στην Ελλάδα και την Ευρώπη – κακόμοιρε Σημίτη τι εξέθρεψες.
Μεταξύ μας; Ήταν λίγο ενοχλητικό να προβάλλεται ο Μητσοτάκης ως εθνικό κεφάλαιο για οποίο οι ανόητοι και λαϊκιστές πολίτες δεν ήξεραν τι έχαναν τόσες δεκαετίες. Και να πεις ότι δεν τον δοκίμασαν….
Δημοσιογράφοι διαχρονικής Μητσοτακικής επιρροής και διατεταγμένες πένες της Δεξιάς αναλυθήκαν σε δάκρυα για το μεγαλείο του ανδρός και το «έργο» του.
Ποιος Βενιζέλος ποιος Καραμανλής – για τους Παπανδρέου ας μη μιλάμε. Αυτοί είχαν μάτσο μειονεκτήματα. Ο Μητσοτάκης έκανε απλώς κάποιοι ψιλολαθάκια. Που να σταθούν μπροστά του. Άλλωστε και εν ζωή είχε έναν -κακό- λόγο να πει γι αυτούς…
Εφημερίδες που στάθηκαν διαχρονικά απέναντί του δεν θυμήθηκαν ούτε τα δικά τους δημοσιεύματα και απέφυγαν να του καταλογίσουν ακόμη και αυτά που ο ίδιος καταλόγιζε στον εαυτό του.
Διότι το είχε αυτό ο μακαρίτης: έκανε μεγαλόψυχα αυτοκριτική… υπέρ των ενεργειών του. Πχ: «ήταν λάθος μου που παραιτήθηκα, όταν έχασα τις εκλογές το 1993». Ή το πιο χαρακτηριστικό για το 1965: «Ηταν λάθος μου που δεν επέμενα στον Γέρο να αλλάξει τη στάση του….».
Σαν να είναι δουλειά των υπουργών να κάνουν υποδείξεις στον Πρωθυπουργό. Ή σα να υποχρεούται ο Πρωθυπουργός, ως φορέας της λαϊκής εντολής, να δέχεται τις οδηγίες των υπουργών του. Δηλαδή όσων είναι υπουργοί για ένα και μόνο λόγο: επειδή έχουν την εμπιστοσύνη του – αν τη χάσουν έφυγαν. Αλλάξαν και οι κοινοβουλευτικοί κανόνες αυτές τις ημέρες …
Οι αξιοπρεπείς και οι άλλοι
Πέρα από την οικογένειά του -που είχε κάθε δικαίωμα να πει ότι έκρινε και δεν είπε τίποτε μη αναμενόμενο και θεμιτό- λίγοι τίμησαν πραγματικά τον νεκρό -και τον εαυτό τους- με σεβασμό και σωφροσύνη, κατά το μέτρο που τους αναλογούσε .
Πχ από τους πολιτικούς αντιπάλους του ο Κώστας Σημίτης , ο Γιάννης Ραγκούσης -αλλά και ο Στέφανος Τζουμάκας που επέκρινε αυστηρά την πολιτική της διαδρομή του- και όσοι απλώς δεν μίλησαν. Από το κόμμα του ο Κώστας Καραμανλής και παραδόξως ο… Σαμαράς. Μίλησαν όπως μιλάς για έναν νεκρό.
Οι άλλοι έπαιζαν ρόλους – με ρεπερτόριο διαφορετικό από αυτό με το οποίο σταδιοδρόμησαν. Μερικοί αυτοκαταργήθηκαν, δίκην «που είσαι νιότη που μου λεγες πως θα γινόμουν άλλος».
Πολλοί από τη Ν.Δ. βρήκαν την ευκαιρία να πουν ακόμη και πράγματα που δεν πιστεύουν για τον εκλιπόντα – τον οποίο έτσι κι αλλιώς δεν αισθάνθηκαν ποτέ δικό τους , αλλά «σώγαμπρο» και «καταληψία»- και αυτό πλήρωσε η κόρη του το 2009.
Δεν έχει νόημα να ερευνήσει κάνεις αν πίσω από όλα αυτά οι επικοινωνιολόγοι της ΝΔ -όχι απαραιτήτως με την προτροπή του αρχηγού της- σκηνοθέτησαν την κηδεία σαν στοιχείο του πολιτικού μάρκετινγκ. Οι επαγγελματίες του μοιρολογιού της σκοπιμότητας τους ξεπέρασαν.
Κάποιοι μιλούσαν στη πεθερά για να τα ακούσει η νύφη. Μιλούσαν για τον εκλιπόντα, αλλά απευθύνονταν στον γιο του, τον οποίο θεωρούν σίγουρο Πρωθυπουργό και περιμένουν -οι αμοραλιστές- να τους θυμηθεί όταν διέλθει εν τη βασίλεια του. Σαν τους φουκαράδες που πάνε στις κηδείες με την ελπίδα να περισσέψουν μια χούφτα κόλλυβα και γι αυτούς.
Ή θα μιλήσουν, ή θα τον αποκτήσουν!
Η περίοδος του πένθους όμως έληξε. Ο σεβασμός για την απώλεια του ανθρώπου -και το πένθος για τη οικογένεια του- παραμένει, αλλά η ιδιότητα του πολιτικού τον θέτει σε δημοσιά κρίση.
Όσοι μίλησαν, όπως μίλησαν, για τον νεκρό έχουν καταγραφεί- και αξιολογούνται από τη κοινή γνώμη.
Από την άλλη οι πολιτικοί της δημοκρατικής Παράταξης -την οποία πρώτα ανατίναξε και μετά εγκατέλειψε ο εκλιπών για να προσχωρήσει στη Δεξιά- αποδείχθηκαν άξιοι της παράδοσης και σεβάστηκαν το πένθος για τον άνθρωπο.
Αλλά οι επικήδειοι τελείωσαν. Επειδή όλα αυτά, ανεξάρτητα από τους λογούς και τα κίνητρα όσων ακούσθηκαν, έχουν εγγραφεί στο δημόσιο λόγο, είναι οι ώρα να μιλήσουν και οι άλλοι καθαρά και για τον πολιτικό Κώστα Μητσοτακη. Να καταθέσουν τη δική τους γνώμη- το βίωμα τους πολλοί από αυτούς.
Ωραία αυτά που ακούσθηκαν για την πολιτική διαδρομή του από τους οπαδούς του. Δεν πρέπει όμως κάποιος να μιλήσει και για τα άλλα; Ακούσαμε για τον καθαγιασμένο Μητσοτάκη; Δεν πρέπει κάποιος να αναφερθεί και στον γήινο;
Δεν θα αναφερθεί κάνεις στην Αποστασία, στον χαρακτηρισμό «Εφιάλτης της Δημοκρατίας» του Παπανδρέου, στην ιαχή «Μητσοτάκη κάθαρμα» το 1965 στη Σταδίου, στους λογούς που τον αγνόησε ο Καραμανλής το 1974, στις σχέσεις του με τον Γκλυξμπουρκ;
Δεν θα ακουστεί κουβέντα από την πλευρά τους για τη μεθοδευμένη παραπομπή του πολιτικού αντίπαλου του στο Ειδικό Δικαστήριο με ψευδομάρτυρες, για το «βρόμικο 89», τον Μαμανέα, τον Γρυλάκη και τον Μαυρίκη, την σύσταση κομματικής κατασκευής «σκανδάλων» -υπό τον Παλιόκρασά- από 470 «φακέλους» της μονο εφτά καταδικάσθηκαν.
Τίποτε για την υιοθέτηση της «ροζ πολιτικής» και τη θεωρία «17Ν είναι το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας», που δηλητηρίαζε την πολιτική ζωή;
Ουτε για τη Mayo, την ΑΓΕΤ και τον Πανσαβόλτα, την επιταγή του Αλαφούζου, τη μαύρη τρύπα στα ταμεία της ΝΔ; Λέξη για τις ίντριγκες και τα παρασκήνια; Για να μην πάμε στους χαρακτηρισμούς κατά καιρούς για την προσωπικότητα του ανδρός.
Όλα ήταν λάθος; Σκευωρία εναντίον του; Παρεξηγήσεις;
Δεν θα ανασύρει κάποιος στην επικαιρότητα και τον άλλο Μητσοτάκη, δίπλα σ αυτόν που κατασκεύασε η μεταθανάτια επικαιρότητα; Αφού οι φίλοι του μίλησαν, οι αντίπαλοι του δεν θα απαντήσουν; Δεν θα επαναλάβουν οι παλαιότεροι αυτά που έλεγαν στις νεότερες γενιές;
Ο Κώστας Λαλιώτης, ο Αντώνης Λιβάνης, ο Απόστολος Κακλαμάνης, ο Κώστας Σημίτης, η οικογένεια Παπανδρέου, ο Αλέκος Παπαδόπουλος, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σάκης Τόδουλος, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος με το μνημειώδες βιβλίο, οι δημοσιογράφοι, οι παλιοί βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, οι παλιοί Λαμπράκηδες, οι ΕΔΗΝιτες…. Αν δεν μιλήσουν αυτοί που τα έζησαν, ποιος θα το κάνει;
Τα πράγματα είναι απλά. Είτε θα μιλήσουν και θα πουν τη δική τους γνώμη για τον Μητσοτάκη -και όσα γνωρίζουν οι ίδιοι για τη διαδρομή του- είτε θα του ζητήσουν, μετά θάνατον συγνώμη για όσα του καταλόγιζαν επί δεκαετίες. Στον Μητσοτάκη και στον Μίκη για όσα του έσυραν επειδή συνεργάσθηκε μαζί του…
ΥΓ: Ειδικά οι πολιτικοί του ΠΑΣΟΚ, αν δεν μιλήσουν είναι σαν να καταδικάζουν σε μεταθανάτια ανυποληψία τον Γεώργιο και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Σαν να διαγράφουν την ιστορία της Δημοκρατικής παράταξης επί μισό αιώνα. Σαν να ενταφιάζουν τις μνήμες, τους αγώνες και το κόστος που πλήρωσαν χιλιάδες νέου άνθρωποι στους δρόμους. Δεν το καταλαβαίνουν;
