Η εκλογή του Donald Trump ήταν ένα γεγονός απρόσμενο, μιας και οι δημοσκοπήσεις προεξοφλούσαν τη νίκη της κ. Clinton, δήλωσε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο web debate του iefimerida, μαζί με τον φιλόσοφο Στέλιο Ράμφο.
Όπως είπε, είναι δύσκολο να πούμε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αυτής της εκλογής, εκτίμησε ωστόσο ότι θα δούμε έναν διαφορετικό Trump ως Πρόεδρο, σε σχέση με την προεκλογική του εικόνα. Οι ΗΠΑ είναι χώρα με θεσμούς που διασφαλίζουν τη συνέχεια στην εξουσία και δεν αναμένονται προβλήματα, σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης.
Τόνισε, μεταξύ άλλων, πως έχει ενδιαφέρον έχει να ερμηνεύσει κανείς αυτή την εκλογή, την εκδήλωση δηλαδή της λεγόμενης αντισυστημικής ψήφου, και σημείωσε ότι, χωρίς καμία αμφιβολία, υπάρχει ένα κομμάτι της κοινωνίας σε ΗΠΑ, Ευρώπη και Ελλάδα, το οποίο αισθάνεται αποκομμένο από τις εξελίξεις της παγκοσμιοποίησης και αναζητά ένα διαφορετικό πολιτικό μήνυμα για να αισθανθεί ασφαλές.
Η Αμερική είναι μια διχασμένη χώρα, σε πολιτικό, ταξικό, εκπαιδευτικό επίπεδο. Δύσκολα να επιτευχθεί σύνθεση την επόμενη μέρα, σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, εξηγώντας πως ο πολωτικός λόγος δημιουργεί και επενδύει πάνω στους διχασμούς, και ως εκ τούτου οποιαδήποτε σύνθεση, την επόμενη ημέρα, καθίσταται δύσκολη.
«Δεν είμαι βέβαιος αν η αντίδραση σε αυτό που λέμε κατεστημένο της παγκοσμιοποίησης δεν είναι αντίδραση στην ίδια την πρόοδο της τεχνολογίας» και στις επιπτώσεις της τόσο στην απασχόληση όσο και στην κατανομή του πλούτου, είπε ο πρόεδρος της ΝΔ.
Ο ίδιος προσέθεσε ότι, είναι κοινός τόπος πως η παγκοσμιοποίηση ωφέλησε λίγους, τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ, δυσανάλογα πολύ. «Το πρόβλημα αυτό δε μπορεί να αφήσει αδιάφορο κανένα πολιτικό κόμμα. Τα ζητήματα της μεγάλης κοινωνικής ανισότητας που παράγει η παγκοσμιοποίηση είναι στην αιχμή του πολιτικού διαλόγου και όσοι ισχυρίζονται ότι μπορούν να δώσουν λύση, συνήθως αρκούνται στη διαχείριση του θυμού» που προκύπτει από αυτή την ανισότητα.
Η τεχνολογία δημιουργεί υποσύνολα που επηρεάζουν την πολιτική. Ο ψηφοφόρος επηρεάζεται και ταυτίζεται περισσότερο με μικρά υποσύνολα ανθρώπων, όπως π.χ. τα μέλη μιας σελίδας στο facebook, παρά από τους παράγοντες που προσδιόριζαν τον πολιτικό διάλογο τα προηγούμενα χρόνια ή δεκαετίες.
Ο κύκλος της μεταπολίτευσης, του μεταπολιτευτικού λαϊκισμού, κλείνει με άσχημο τρόπο για τη χώρα, είπε μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης. Τόνισε ωστόσο πως πρέπει να κρατήσουμε τα θετικά, να μάθουμε από τα λάθη μας, και πως χρειαζόμαστε αυτή την επώδυνη συλλογική αυτογνωσία και το στοιχείο κάθαρσης που φέρει εντός της, ώστε να προχωρήσουμε μπροστά.
Ο πρόεδρος της ΝΔ αναφέρθηκε επίσης στην έννοια και στη σημασία της ατομικής ευθύνης. Γι’ αυτό και τάχθηκε υπέρ της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας στα 18, και για λόγους ισότητας, όπως είπε, αλλά και διότι σηματοδοτεί την ουσιαστική ενηλικίωση και την ανάληψη ευθύνης. Όπως είπε, ένα χαρακτηριστικό της ελληνικής κοινωνίας είναι ότι μας αρέσουν τα προνόμια, αλλά όχι οι υποχρεώσεις. Όταν ο φοιτητής μπαίνει στο Πανεπιστήμιο και έχει πρόσβαση σε δωρεάν Παιδεία, έχει ευθύνη να τελειώνει τις σπουδές στην ώρα του, ανέφερε ως παράδειγμα. Σε αντίθεση με τον «αιώνιο» φοιτητή που απολαμβάνει αυτό το προνόμιο χωρίς αίσθηση της ευθύνης.
Σχέσεις κράτους-εκκλησίας
Αναφερόμενος στις σχέσεις κράτους-εκκλησίας, τάχθηκε κατά του διαχωρισμού με τη συνταγματική-νομική έννοια, τόνισε ωστόσο πως η πολιτεία έχει περιθώρια να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με την εκκλησία και η εκκλησία να αγκαλιάσει με θάρρος τις πιο εκσυγχρονιστικές φωνές που υπάρχουν στους κόλπους της και που την ευθυγραμμίζουν με τις ανάγκες των καιρών. Μια σειρά από επιμέρους θέματα χρειάζονται ουσιαστικό διάλογο, είπε ο κ. Μητσοτάκης, όπως αυτό της μεταμόσχευσης οργάνων. Η εκκλησία έχει τηρήσει επιφυλακτική στάση, αλλά θα τη θέλαμε σύμμαχο και αρωγό σε αυτή την προσπάθεια, να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα χωρίς να κάμψει τις βασικές της αρχές.
Πρόσθεσε δε, πως η εκκλησία σήμερα ταΐζει πολύ κόσμο, με εθελοντική προσφορά πολιτών, και σε αυτή τη λογική κάνει πράξη την απαραίτητη αλληλεγγύη, η οποία πρέπει να είναι χαρακτηριστικό κάθε οργανωμένης κοινωνίας αλλά και αντικείμενο παιδείας. Ο νομικός διαχωρισμός εκκλησίας-κράτους είναι ένα ανεπίκαιρο ερώτημα, η ρητορική περί της «πολύ πλούσιας» εκκλησίας δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, και ο νομικός διαχωρισμός θα σήμαινε ότι θα πρέπει π.χ. να καλύψει μόνη της τη μισθοδοσία των κληρικών, κάτι που δεν είναι σε θέση σήμερα να κάνει.
Παιδεία
Για την Παιδεία, ο κ. Μητσοτάκης προσδιόρισε την αυτονομία ως ένα από τα ζητήματα-κλειδιά. Αυτονομία στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στους δασκάλους, απομάκρυνση από τον εναγκαλισμό ενός υπουργείου που λειτουργεί ως ο «μεγάλος πατερούλης» της παιδείας. Πρώτη προτεραιότητα είναι η μεγαλύτερη ελευθερία στις σχολικές και πανεπιστημιακές μονάδες αλλά και μια αξιολόγηση του παραγόμενου αποτελέσματος, καθώς δε νοείται ελευθερία χωρίς αξιολόγηση.
“Δεν έχουμε καταλάβει με τι ορμή έρχεται το μέλλον. Κινδυνεύουμε ξαφνικά να βρεθούμε να αναρωτιόμαστε πως μας ξεπέρασε η ιστορία και η πραγματικότητα, να καταστούμε μια οπισθοδρομική χώρα που δε θα μπορεί να καλύψει το χαμένο έδαφος” πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΝΔ.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε επίσης λόγο για ισότητα ευκαιριών και ελευθερία: Ο καθένας να μπορεί φτάσει εκεί που μπορεί, με τα ταλέντα και τις δεξιότητές του, και είναι υποχρέωση του κράτους να το διασφαλίζει αυτό, να εντοπίζονται οι ανισότητες από νωρίς και να θεραπεύονται.
Εσωκομματικά
Ερωτηθείς σχετικά, ο κ Μητσοτάκης δήλωσε «απολύτως έτοιμος» να έρθει σε ρήξη με παλαιότερες νοοτροπίες που επικρατούσαν στη Νέα Δημοκρατία. «Βλέπω νέο κόσμο που έρχεται να με ακούσει και όχι να με χειροκροτήσει» ανέφερε, ως παράδειγμα για την αποδοχή που έχει ο σύγχρονος λόγος της ΝΔ. «Έχω ήδη κάνει πολλές ρήξεις» σημείωσε, αλλά περιέγραψε την πρόκληση που ο ίδιος αντιμετωπίζει ως έναν συνδυασμό διατήρησης της συνοχής του κόμματος και του συγχρονισμού του «εσωτερικού ρολογιού» της ΝΔ με ό,τι χρειάζεται η Ελλάδα.
«Δεν επιδιώκω τη σύγκρουση. Αν χρειαστούν ρήξεις θα τις κάνω, αλλά δεν πιστεύω στη ρήξη» τόνισε.
Παράλληλα, διαβεβαίωσε ότι σε μια κυβέρνηση της οποίας ο ίδιος θα είναι επικεφαλής, θα κληθούν να υπηρετήσουν οι πιο άξιοι, αυτοί που μπορούν να προσφέρουν, και ανάμεσα σε αυτούς θα είναι και αρκετά στελέχη έξω από την πολιτική, έτσι όπως την ξέρουμε. «Οι επιλογές μου θα είναι απολύτως αξιοκρατικές» υπογράμμισε. Ενώ περιέγραψε ως υποχρέωσή του να εκφράσει τη δημιουργική Ελλάδα, «ανθρώπους που μέχρι σήμερα δεν έβρισκαν πολιτική έκφραση» διότι τα κόμματα αρκούνταν στο να κολακεύουν τα χαμηλότερα αισθήματα του κόσμου.
Στ. Ράμφος: Κερδίζει ο λόγος που απευθύνεται στο φόβο
Ο κ. Ράμφος από την πλευρά του έκανε λόγο για έναν συντηρητισμό χαμηλότερων ενστίκτων και για μια παγκοσμιοποίηση που βασίζεται στην τεχνολογική έκρηξη.
Το μέγεθος των εξελίξεων είναι τεράστιο και τα συναισθήματα που προκαλούνται είναι φοβικά, ανέφερε, ενώ την εκλογή του D. Trump απέδωσε στο λόγο του που έχει απήχηση στις φοβίες των ανθρώπων.
Απευθυνόμενος στον Κυριάκο Μητσοτάκη, είπε πως έχει μεγάλη σημασία ένα κόμμα με τη διαδρομή και την πορεία της Νέας Δημοκρατίας να κάνει ιστορική αναδρομή στα συν κ τα πλην.
«Το πρόβλημα των ελίτ είναι ότι πιστεύουν σε λογικά σχήματα και σε βολέματα και αυτό τους εγκλωβίζει», επεσήμανε.
«Ο προσεταιρισμός της μητέρας κάνει ένα λαό μαμάκια», ανέφερε για την κοινωνία, ενώ για την οικονομία έκανε λόγο για «άνοιγμα» στη θάλασσα με δεύτερο τον τομέα του τουρισμού.
Όσον αφορά το διαχωρισμό κράτος-εκκλησίας, ο κ. Ράμφος είπε πως δεν είναι ώρα να μιλήσουμε για χωρισμούς. Πριν από κάθε συζήτηση για χωρισμό, ο οποίος θα κάνει καλό και στο κράτος και στην εκκλησία, πρέπει να αναλογιστούμε τον «μητρικό» της ρόλο.
Ο ρόλος της εκκλησίας πρέπει να είναι ελευθερωτικός, συμπλήρωσε.
Για την Παιδεία, σημείωσε κυρίως μετά το 74 έχουν γίνει θεμελιώδη σφάλματα. Ένα από αυτά είναι ότι αντιμετωπίζεται ως χώρος επαγγελματικής αποκατάστασης. «Η Παιδεία είναι σαν τον αθλητισμό. Προκόβει με τη δυσκολία».
