Σε βαθιά πολιτική αμηχανία η ηγεσία της ΝΔ καθώς αδυνατεί να βρει θετική πολιτική στρατηγική, πέραν της διαρκούς καταγγελίας, ενώ ο Κ. Μητσοτάκης «ξεφούσκωσε» νωρίς. Η ΝΔ επιδιώκει οξείες αντιπαραθέσεις με την κυβέρνηση σε «δευτερεύοντα»θέματα, τα οποία, όμως, έχουν «καθαρό» ιδεολογικό στίγμα. Ουσιαστικά, δηλαδή, προσπαθεί να δίνει «ιδεολογικές μάχες», με στόχο να επανέλθει το Σεπτέμβριο έχοντας στήσει «προγεφυρώματα» και έχοντας συσπειρώσει τους οπαδούς της, ενόψει της –προγραμματισμένης– μετωπικής σύγκρουσης με τον ΣυΡιζΑ το φθινόπωρο.
Πρόκειται για ένα ιδιότυπο «αντάρτικο», το οποίο, ωστόσο, δεν έχει καμιά αναφορά στην κοινωνία, ούτε και μπορεί να δημιουργήσει «εστίες ανάφλεξης» καθώς δεν απαντά στα προβλήματα των πολιτών ή αφορά μια πολύ μικρή μειοψηφία. Όσο, δηλαδή, και να προσπαθούν τα συστημικά μέσα ενημέρωσης να δημιουργήσουν κλίμα ανασφάλειας και πανικού, με βάση τα «δευτερεύοντα» θέματα, αυτά δεν επαρκούν για την δημιουργία «κλίματος αλλαγής», ακόμα και αν στηρίζονται σε υπαρκτά κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα. Γι’ αυτό και δεν της «βγαίνει» της ΝΔ: δεν ακουμπούν στην κοινωνία.
Το θέμα των απολύσεων εκπαιδευτικών στα ιδιωτικά σχολεία, όσο και αν το «πουσάρει» με ψευδή στοιχεία η ΝΔ δεν επαρκεί. Ασφαλώς και θα εξακολουθήσει να υπάρχει αξιολόγηση των καθηγητών στα ιδιωτικά σχολεία, με μια κρίσιμη, όμως, διαφορά σε σχέση με το ισχύον καθεστώς: σε περίπτωση απόλυσης, αυτή θα πρέπει να αιτιολογείται και να αποφασίζεται από το ίδιο όργανο που κάνει και τις προσλήψεις, δηλαδή τον διευθυντή εκπαίδευσης και το υπηρεσιακό συμβούλιο. Η τυχόν διαφωνία του σχολάρχη μπορεί να επιλυθεί και από τη δικαιοσύνη. Δεν θα δώσει «μάχη» η κοινωνία γι’ αυτό θέμα – δεν την “καίει”, άσε που δεν είναι πολύ πιθανό να μην είναι αντίθετη στις κυβερνητικές ρυθμίσεις.
Όσο για τη «δράση» των αντιεξουσιαστών, για την οποία κόπτεται η ΝΔ, κι αυτή ελάχιστα απασχολεί την κοινωνία: ποτέ δεν φοβήθηκαν οι «νοικοκυραίοι», στους οποίος απευθύνεται η ΝΔ, πέντε -δέκα καταλήψεις. Ακόμα και αν τα οικονομικά προβλήματα της πλειοψηφίας του κόσμου δεν ήταν τόσο οξυμένα, που να επισκιάζουν το σύνολο των άλλων προβλημάτων, οι πολίτες είναι πολύ πιο ανοιχτόμυαλοι από την ηγεσία της ΝΔ και μπορούν να ξεχωρίσουν τα πραγματικά ζητήματα από τα τεχνητά.
Το μεγάλο ζητούμενο για την κοινωνία, το οποίο δεν μπορεί να απαντήσει ούτε η κυβέρνηση, ούτε ΝΔ, ούτε καμιά πολιτική δύναμη, είναι η οικονομική κατάσταση των πολιτών. Και εδώ δεν υπάρχει διαφορετική πρόταση από το επιτελείο της ΝΔ: τον ΕΝΦΙΑ αυτή τον καθιέρωσε, την περικοπή του ΕΚΑΣ αυτή την ψήφισε, οι επικουρικές «κουρεύτηκαν» μαζί με την ψήφιση του τρίτου μνημονίου Ο ΣυΡιζΑ, βέβαια, συνέχισε –περίπου– αυτή την πολιτική με την λογική… να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι. Στο οικονομικό πεδίο, δηλαδή, ο ΣυΡιζΑ υλοποιεί, ουσιαστικά, τις προτάσεις της ΝΔ και των θεσμών –έχει ηττηθεί κατά κράτος, ας μην κρυβόμαστε! Ταυτόχρονα, όμως, η ΝΔ, αν και «νικήτρια» από αυτή την άποψη, αδυνατεί να αρθρώσει διαφορετική πολιτική πρόταση, καθώς και δεν μπορεί να τη συγκροτήσει και λόγω ιδεολογίας (ας θυμηθούμε τις απολύσεις στο δημόσιο που προσπαθούσε να υλοποιήσει ο Κυρ. Μητσοτάκης όταν ήταν υπουργός), αλλά και λόγω πειθήνιας υπακοής στην τρόικα. Δεν μπορεί να εξαγγείλει κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, επιστροφή του ΕΚΑΣ, λιγότερους φόρους – θα ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τη μόνιμη πολιτική της, κι αυτό το γνωρίζουν οι πολίτες.
Διαφοροποίηση του ΣυΡιζΑ υπάρχει, ακόμα και στην οικονομία, έστω και αν υλοποιεί, σε μεγάλο βαθμό, την ίδια μνημονιακή πολιτική. Η προσπάθεια να δοθεί πίσω ένα μέρος του ΕΚΑΣ, η μικρότερη καταβολή του ΕΝΦΙΑ για το 85% – 90% των πολιτών (τα επίσημα στοιχεία θα επιβεβαιώσουν τα ποσοστά), η αντιμετώπιση της κρίσης με επιδότηση ενοικίου, τα συσσίτια, η υγειονομική περίθαλψη για τους ανασφάλιστους, είναι μερικά δείγματα της διαφοροποίησης αυτής. Και, βέβαια, πάντα υπάρχει η ελπίδα –ναι, ακόμα!– ότι κάποια στιγμή και όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες θα υπάρξει αντίστροφη πορεία – όσο αχνή ή μακρινή κι αν είναι η ελπίδα, από την άλλη οι πολίτες με την ΝΔ δεν έχουν να ελπίζουν σε τίποτα.
Με αυτά τα δεδομένα λοιπόν, το κρίσιμο ερώτημα είναι: Παρά την ιδεολογική και πολιτική ήττα του ΣυΡιζΑ, μπορεί να υπάρξει μια διαφορετική πολιτική του στα οικονομικά και τα κοινωνικά, με τη ματιά στη μεγάλη πλειονότητα της κοινωνίας, που να την ανακουφίζει; Υπάρχει, ακόμα και σήμερα, η δυνατότητα ενός «restart»; Έστω, όχι σε όλα. Αλλά τουλάχιστον στην υγεία, την παιδεία και στη φορολογία είναι απαραίτητο. Το ερώτημα δεν είναι θεωρητικό, αλλά πολύ άμεσο και πρακτικό: και δεν αφορά την επιβίωση μόνο του ΣύΡιζα και της κυβέρνησης, αλλά της κοινωνίας –γι’ αυτό είναι και τόσο άμεσο.
Frank Underwood
