Του Γιώργου Κράλογλου
Λεφτά δεν υπάρχουν και δεν θα υπάρξουν. Το Τραπεζικό σύστημα είναι “αιχμάλωτο” των εξελίξεων στην Ε.Ε. Το κράτος θα μπλοκάρει τη ρευστότητα με τα χρέη του στην αγορά. Το αποταμιευτικό σύστημα θα συνεχίσει αποκομμένο και από τα 40 δισ. καταθέσεις για πρόσθετους λόγους… Το ξένο Τραπεζικό σύστημα θα παραμείνει κλειστό για την Ελλάδα αν κάτι δεν αλλάξει. Τι μπορεί να αλλάξει;
Τίποτε μέχρι το τέλος της δεκαετίας και ακόμη παραπέρα… Οι πιθανές εξελίξεις μπορεί να είναι πολιτικές αλλά οικονομικές δεν θα είναι σε καμία περίπτωση.
Και το πιθανότερο είναι ότι ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, με πλάγιο ήχο, όπως και ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, μαζί με τον συντονιστή της επενδυτικής πολιτικής αντιπρόεδρο, Νίκο Παππά, θα αρχίσουν ,συντομότατα, αναμασήματα για τις επενδύσεις και για την ανάπτυξη που έρχεται.
Ο “λογαριασμός” της ανάπτυξης δεν βγαίνει ό,τι και να πουν Ό,τι και να τάξουν στους επενδυτές.
Το waiver δεν σώζει από μόνο του την κατάσταση όσο οι Τράπεζες θα παραμένουν “σφιχτές” μέσα στη σκοτεινιά που ξημερώνει στο Ευρωπαϊκό Τραπεζικό σύστημα.
Τα σχέδια για επενδύσεις εκσυγχρονισμού και μικρών επεκτάσεων στην εγχώρια παραγωγή (ειδικά στη μεταποίηση) επιστρέφουν στο συρτάρι μέχρι να επιβεβαιωθεί ότι ο κύκλος δανειακών ενέσεων στην οικονομία δεν θα ανακοπεί ή δεν θα περιοριστεί η δοσολογία…
Με άλλα λόγια ας ξεχάσουμε όλα τα χαρούμενα για την ανάπτυξη. Τουλάχιστον αυτήν που συνδέαμε με επενδύσεις ή με την τόνωση του επενδυτικού κλίματος από τις ιδιωτικοποιήσεις.
Γιατί και στην αποκρατικοποίηση πολλά θα αλλάξουν. Η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να βάλει πολύ νερό στο κρασί των απαιτήσεών της από τους υποψήφιους αγοραστές.
Ο Αλέξης Τσίπρας θα πάρει την πρώτη γεύση σύντομα όταν συναντήσει στο Πεκίνο το επενδυτικό “μούδιασμα” της Κίνας για την Ελλάδα, όχι γιατί ενοχλήθηκαν από τους εργατοπατέρες και κάποιους, συγκεκριμένους, λαϊκισμούς του ΣΥΡΙΖΑ αλλά γιατί, μετά τις εξελίξεις του Brexit, θα εξετάσουν και Plan B για την ευρωπαϊκή τους εξάπλωση.
Το ίδιο μούδιασμα θα εισπράξουν πολύ σύντομα και οι υπεύθυνοι της αποκρατικοποίησης που εξετάζουν το γαλλικό ενδιαφέρον για συμμετοχή στις ιδιωτικοποιήσεις τόσο στον τομέα των μεταφορών όσο και σε εκείνο των μεταφορών.
Σε ό,τι αφορά τώρα ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια, η προοπτική της νέας εικόνας στην αγορά εργασίας (που θα διαμορφωθεί για την Ελλάδα στο τέλος του 2016) κρατάει σε αναστολή σημερινές σκέψεις ακόμη και σε εγχώρια προγράμματα.
Από την άλλη η υπόθεση των πλεονασμάτων και οι διεκδικήσεις της κυβέρνησης στη δεύτερη φάση της αξιολόγησης άρχισε να παρεμβάλλεται πολύ σοβαρά στις σκέψεις επιχειρηματιών για επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Η επιχειρηματική άποψη που κυριαρχεί είναι ότι οι δανειστές, μετά το Brexit, μάλλον θα κόψουν τα χατίρια στην ελληνική κυβέρνηση.
Και δεν έχουν άδικο. Γιατί να δεχθούν μείωση του ετήσιου πλεονάσματος από το 3,5% στο 1,5-2% σε μια φάση που θέλουν να τρίξουν τα δόντια τους στην Ευρώπη και να δείξουν στη Βρετανία ότι η Ε.Ε. δεν έχει μαλακό υπογάστριο;
Αυτό όμως μετατρέπει από φάντασμα σε σκελετό τη ρευστότητα των ελληνικών επιχειρήσεων καθώς θα παραταθεί το πάγωμα των 7-8 δισ. ευρώ χρεών και τίποτε δεν θα διασφαλίζει αξιοπιστία στις πληρωμές του δημοσίου στο μέλλον.
Όμως, στο σκελετό της ρευστότητας, είναι που εστιάζεται η ουσία στις οικονομικές εξελίξεις ανεξάρτητα από την πορεία στην υπόθεση της Μ. Βρετανίας.
Γιατί δεν υπάρχουν λεφτά στην αγορά. Και κανείς δεν μπορεί να βεβαιώσει τις επιχειρήσεις ότι θα βρεθούν λεφτά. Ακόμη και αν το κράτος αρχίσει να μοιράζει δουλειές προβάλλοντας το επιχείρημα ότι θα προσθέσει και 230 εκατ. ευρώ στα κονδύλια των δημοσίων επενδύσεων.
Μην γελιόμαστε. Όταν μιλάμε για επενδύσεις το ποσό αυτό είναι ασήμαντο ως όπλο αντιμετώπισης της σημερινής εντονότατης αποεπένδυσης.
Οπότε αν εννοούμε ανάπτυξη με αστεία προγράμματα για μικρομεσαίους και εργολαβικές δουλειές από τους Δήμους απλώς χάνουμε τον καιρό μας σε κουβέντες του αέρα…
Το τρένο της ανάπτυξης με “βαγόνια” γεμάτα μικρομεσαίους είναι χαμένη υπόθεση γιατί λείπει η ατμομηχανή.
Και στην Ελλάδα όταν χρειάσθηκε να στηρίξουμε οράματα ανάπτυξης υπολογίζαμε στην ατμομηχανή της βιομηχανίας και των μεγάλων έργων των Δημοσίων επενδύσεων. Καλώς ή κακώς έτσι πορευτήκαμε. Για να αλλάξουμε πορεία πρέπει να προηγηθεί μετασχηματισμός της οικονομίας.
Μέχρι τότε όμως η ελληνική βιομηχανία, με το δρομολόγιο που επιβάλλει ο ανταγωνισμός της παγκοσμιοποιημένης αγοράς και με “καύσιμα” από μια οικονομική πολιτική δέσμια του κρατισμού (ανεξαρτήτως κυβερνήσεως) αποκλείεται να ξαναπαίξει αυτόν το ρόλο. Ούτε βέβαια και οι μικρομεσαίοι που παραμένουν στο μεροκάματο ή οι εξαγωγές που βρίσκονται σε λίστα αναμονής… Τι θα αλλάξει λοιπόν, από όλα αυτά, μέχρι το 2020 ώστε να φανεί όραμα μετά το 2021;
