Του Κώστα Στούπα
Τις τελευταίες εβδομάδες το Grexit επανήλθε σε πολλούς τίτλους του ξένου τύπου. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις τους τελευταίους μήνες δείχνουν πως στην Ελλάδα η πλειοψηφία που υποστηρίζει την παραμονή στο ευρώ χάνει δυνάμεις προς όφελος των ευρωσκεπτικιστών.
Μια έρευνα της κοινής γνώμης της “Διανέοσις” τον Απρίλιο του 2015 δείχνει 74% υπέρ του ευρώ και 21% υπέρ της δραχμής. Λίγους μήνες αργότερα η διαφορά έχει μειωθεί 65% υπέρ του ευρώ και 28% υπέρ της δραχμής.
Όλες οι έρευνες της κοινής γνώμης δείχνουν συρρίκνωση της διαφοράς. Αυτό είναι μια φυσιολογική εξέλιξη καθώς ο κόσμος εμφανίζει σημάδια κόπωσης από την κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στην οικονομία.
Ένα μέρος αυτών που θυμούνται τη δραχμή στην καλύτερη περίοδό της, τις δεκαετίες ’80-’90 όταν υπήρξε συνεχής βελτίωση του βιοτικού επιπέδου λόγω της ευημερίας με δανεικά και επιδοτήσεις, θεωρεί πως αιτία για την κατάσταση που ζούμε είναι το ευρώ και όχι ακριβώς η ευημερία με δανεικά ασχέτως νομίσματος.
Ένα άλλο μέρος έχει μπερδευτεί από την τακτική όλων των κυβερνήσεων μετά το 2010 αντί να κάνουν μεταρρυθμίσεις που θα διορθώσουν τις παθογένειες ριζικά, να προβαίνουν σε οριζόντιες μειώσεις και αυξήσεις φόρων που δεν οδηγούν σε έξοδο αλλά σε παράταση της μιζέριας.
Αρκετοί έχουν φτάσει σε τέτοιο βαθμό σύγχυσης που πιστεύουν πως για τις αυξήσεις φόρων ευθύνεται το ευρώ και πώς αν πάμε στη δραχμή η φορολογία θα μειωθεί δραστικά.
Όλα αυτά συμβάλλουν στη συρρίκνωση της διαφοράς μεταξύ αυτών που θέλουν την παραμονή στο ευρώ και αυτών που θέλουν την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα.
Η διαφορά όμως παραμένει χαώδης. Η ουσία που περιγράφουν όλες οι έρευνες της κοινής γνώμης είναι πως υπάρχει ένα 40% αυτών που υποστηρίζουν την παραμονή στο ευρώ που είναι ιδιαίτερα συμπαγές και δύσκολα θα αλλάξει αντίληψη.
Από την άλλη, ανάλογα σταθερά προσηλωμένο στην επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι ένα 20%. Το υπόλοιπο 40% είναι κατά πλειοψηφία υπέρ του ευρώ αλλά δεν είναι το ίδιο σταθερό στην αντίληψή του αυτή.
Όταν ένα 20-30% της κοινωνίας πιστεύει περισσότερο ή λιγότερο σταθερά, για διάφορους λόγους, στην επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι φυσικό να εμφανίζονται και διάφοροι ειδικοί επιστήμονες και πολιτικοί που θα θελήσουν να ψαρέψουν στα θολά νερά.
Στην ελληνική κοινωνία υπάρχει μια μερίδα που έχει συμφέρον η χώρα να επιστρέψει στο εθνικό νόμισμα και έχει συμφέρον ακόμη και η χώρα να καταστραφεί.
Είναι όσοι έχουν βγάλει τα χρήματά τους στο εξωτερικό και με την επιστροφή σε ένα υποτιμημένο εθνικό νόμισμα αυτά θα αποκτήσουν πολλαπλάσια αξία.
Μια άλλη μερίδα είναι οι χρεοκοπημένοι επιχειρηματίες που με την επιστροφή στη δραχμή προσδοκούν στη διαγραφή των χρεών τους και τον επανέλεγχο των επιχειρήσεων.
Καθώς όταν υπάρχουν οι πελάτες δημιουργούνται και τα προϊόντα που φιλοδοξούν να καλύψουν τις ανάγκες τους, οι πολιτικοί και τα έντυπα που υποστηρίζουν τη δραχμή ήταν θέμα χρόνου να εμφανιστούν.
Αυτό που ονομάζουμε όμως “λόμπι της δραχμής” δεν έχει τη βάση του κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα, αλλά στο εξωτερικό. Απλά χρησιμοποιεί κόμματα, πολιτικούς, επιχειρηματίες και πολίτες στη βάση αυτού που ο Λένιν ονόμαζε ως “χρήσιμους ηλίθιους”.
Στην ίδια βάση των “χρήσιμων ηλιθίων” χρησιμοποιεί η κυβέρνηση της αριστεράς μερίδα της Καραμανλικής πτέρυγας της δεξιάς, για να διασπάσει το χώρο και να περάσει ευκολότερα στην κοινωνία αντιλήψεις που δεν θα περνούσαν αλλιώς.
Το λόμπι της δραχμής βρίσκεται κυρίως στο εξωτερικό είναι πολυσχιδές και οι στόχοι του αφορούν τόσο την Ελλάδα όσο και την Ευρωζώνη με την Ε.Ε. συνολικότερα.
Αν θέλει κάποιος να προσδιορίσει ποιες δυνάμεις κινούν τα νήματα του “λόμπι” της δραχμής θα πρέπει να ξεκινήσει μελετώντας ποιος θα επωφεληθεί από τις συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης.
Η επιστροφή της Ελλάδας στο εθνικό νόμισμα για κάποια χρόνια τουλάχιστον, θα αποδυνάμωνε τη χώρα οικονομικά και θα την οδηγούσε σε πολιτική και κοινωνική αστάθεια. Η Ελλάδα έχει ανοιχτά εθνικά θέματα με γειτονικές χώρες και αυτό θα την έφερνε σε μειονεκτική θέση.
Ο τρόπος που χειρίζεται η Τουρκία π.χ. την προσφυγική κρίση και μέσω δουλεμπόρων και ύποπτων ΜΚΟ διοχετεύει στην Ελλάδα και την Ευρώπη μουσουλμάνους δεν αφήνει καμιά αμφιβολία για το τι συμβαίνει.
Ο σημαντικότερος στόχος όμως είναι η Ευρωζώνη και η ΕΕ η ύπαρξη των οποίων αποδυναμώνει τη διαπραγματευτική ισχύ των ανταγωνιστών της.
Σε καμιά περίπτωση στρατηγικός ανταγωνιστής της ΕΕ δεν είναι οι ΗΠΑ με τις οποίες (όπως και με την Αυστραλία) υπάρχουν κοινές πολιτισμικές ρίζες και αξίες.
Μια μερίδα του Ηνωμένου Βασιλείου φοβάται την ΕΕ λόγω της γερμανικής ισχύος, του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού, της γραφειοκρατίας κλπ. Επιπλέον η μνήμη της Βρετανικής αυτοκρατορίας που κέρδιζε πολιτική και οικονομική ισχύ μέσω του διαίρει και βασίλευε είναι νωπή. Είναι δύσκολο για τους Βρετανούς που μέχρι πριν μερικές δεκαετίες χρησιμοποιούσαν τις χώρες του νότου της Ευρώπης σαν προτεκτοράτα να συναποφασίζουν μαζί τους σε συνόδους κορυφής και Eurogroup.
Παρ’ όλα αυτά επειδή στο Η.Β. αντιλαμβάνονται τι δρομολογούν οι δημογραφικές εξελίξεις στη Δύση και τον τρίτο κόσμο, αλλά και αύξηση της ισχύος δυνάμεων όπως η Κίνα, η Ινδία η Βραζιλία ή Ρωσία κλπ.
Οι δυνάμεις του Brexit λοιπόν φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια εκμεταλλεύτηκαν και υποδαύλισαν το Grexit προς ίδιον όφελος μέσω της δημιουργίας αναταραχής στην Ε.Ε.
H Ρωσία έχει ανταγωνιστικές σχέσεις με τη Δύση και μια διάλυση της ΕΕ θα ενίσχυε το ρόλο της και την ενεργειακή εξάρτηση δυτικών χωρών από αυτήν. Η Ρωσία του Πούτιν φαίνεται πως είναι αυτή που ελέγχει σημαντικά δίκτυα προπαγάνδας σε δυτικές χώρες όπως και κόμματα, πολιτικούς και επιχειρηματίες.
Η προσφυγική κρίση απέδειξε πως η Τουρκία εκτός από κοινά συμφέροντα έχει και ανταγωνιστικά συμφέροντα με την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και προφανώς και με την Ελλάδα.
Όλες αυτές οι δυνάμεις φαίνεται πως υποδαύλισαν το λόμπι της δραχμής με διάφορους τρόπους. Ένας μόνο από αυτούς ήταν αυτός της εκμετάλλευσης των “χρήσιμων ηλίθιων” στο εσωτερικό της χώρας…
Ο ρόλος του Grexit τώρα έχει μειωθεί καθώς η κρίση στην ΕΕ έχει αποκτήσει περισσότερο δομικά χαρακτηριστικά. Η άνοδος των ευρωσκεπικιστικών στις περισσότερες χώρες δοκιμάζει την επιβίωση της ΕΕ και φυσικά την ισχύ του δυτικού κόσμου στο νέο παγκόσμιο γίγνεσθαι.
Η άνοδος των άκρων υποσκάπτει τις δυτικές κοινωνίες όπως έγινε πάντα στο παρελθόν όπου αναδείχθηκαν στην εξουσία. Η άνοδος του ναζισμού στη Γερμανία την οδήγησε στην καταστροφή του β’ παγκοσμίου πολέμου. Η άνοδος του κομμουνισμού στη Ρωσία και την Κίνα τις οδήγησαν για 70 χρόνια στην εξαθλίωση και την κατάρρευση.
