Σαρωτικές αλλαγές επιφέρει ο επανασχεδιασμός του χάρτη της κοινωνικής πρόνοιας στη χώρα μας. Οι εκπρόσωποι των δανειστών μας ζητούν καθολική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και την παράλληλη επανεξέταση των προνοιακών επιδομάτων.
Στόχος των θεσμών με άξονα το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα είναι να υπάρξει «εξορθολογισμός» του μηχανισμού χορήγησης επιδομάτων και δραστική περικοπή των δημοσίων δαπανών. Ο σχεδιασμός του νέου συστήματος πρόνοιας πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο και να κατοχυρωθεί νομοθετικά έως τον Δεκέμβριο.
Γόρδιος δεσμός
Ωστόσο, για την καθολική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος από την 1η Ιανουαρίου του 2017, που θα καλύψει έως 700.000 δικαιούχους, υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν περίπου 900 εκατομμύρια ευρώ. Η διασφάλιση των κονδυλίων και η διαδικασία εφαρμογής του εγγυημένου εισοδήματος σε ολόκληρη τη χώρα βρέθηκε στο επίκεντρο της πολύωρης συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Κοινωνικής Πολιτικής, την περασμένη Τετάρτη, χωρίς ωστόσο να ληφθούν οριστικές αποφάσεις.
Η διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των δανειστών μας, προαλείφεται σκληρή. Αθήνα και θεσμοί ξεκινούν από την ίδια αφετηρία, με διαφορετικό, όμως, διακύβευμα. Η κυβέρνηση, διαχωρίζει την εφαρμογή του εγγυημένου εισοδήματος από την επανεξέταση των προνοιακών επιδομάτων. Αντιθέτως, οι εκπρόσωποι των δανειστών μας, θεωρούν ότι το ΕΕΕ μπορεί να αντικαταστήσει μέρος των επιδομάτων, με παράλληλη κατάργηση άλλων. Με βάση τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, εκτιμάται ότι:
Περίπου 200.000 συμπολίτες μας λαμβάνουν προνοιακό επίδομα.
Τα διαφόρων τύπων επιδόματα που καταβάλλονται, φθάνουν τα 100.
Το κόστος αγγίζει τα 5 δισ. ευρώ.
Το 29,5% των δικαιούχων που λαμβάνουν προνοιακά επιδόματα είναι ηλικίας έως και 25 ετών και το 35,7% κυμαίνεται μεταξύ 26-50 ετών.
Για τους συνταξιούχους – δικαιούχους προνοιακών επιδομάτων παρατηρείται ότι το 20% είναι ηλικίας μεταξύ 26-50 ετών, το 22% κυμαίνεται μεταξύ 66-75 ετών και το 23% μεταξύ 76-85 ετών.
Επιπλέον, σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, η εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, δεν θα επηρεάσει το επίδομα ανεργίας ούτε και το ΕΚΑΣ για όσο θα καταβάλλεται (θα καταργηθεί έως το 2019). Το ίδιο ισχύει και για τα οικογενειακά επιδόματα, αλλά και για τα επιδόματα αναπηρίας, που θα συνεχίσουν να καταβάλλονται κανονικά. Στις προθέσεις του υπουργείου Εργασίας είναι να υπάρξει γενικότερος εξορθολογισμός ως προς την καταβολή των επιδομάτων πρόνοιας, χωρίς να τεθούν αυστηρότερα εισοδηματικά κριτήρια, σε σχέση με τα ισχύοντα. Σχεδιασμός, με τον οποίο δεν είναι βέβαιο ότι θα συμφωνήσουν οι εκπρόσωποι των θεσμών.
Κοινωνική προστασία με… εκπτώσεις
Ωστόσο, ακόμη και με τα σημερινά δεδομένα και χωρίς καμία παρέμβαση επί τα χείρω, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στην Ελλάδα, οριοθετείται στα 100 ευρώ ανά άγαμο ενήλικα, με εισόδημα 2.400 ευρώ τον χρόνο, όταν στη Γερμανία το βοήθημα το οποίο καταβάλλεται μετά το πέρας του επιδόματος ανεργίας περιλαμβάνει βασικό ποσό 391 ευρώ για τον άγαμο, καθώς και πρόσθετα επιδόματα για την κάλυψη ειδικών αναγκών.
Η διαπίστωση αυτή προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων που έχει στη διάθεσή της η κομισιόν, τα οποία δόθηκαν ως απάντηση σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας (ΛΑΕ), Νίκου Χουντή. Εξ αυτών προκύπτει ότι στην Ελλάδα για να ζήσει με αξιοπρέπεια ένας άγαμος ενήλικας, αρκούν 300 ευρώ τον μήνα. Όμως, στη Γερμανία το αντίστοιχο ποσό ανέρχεται στα 1.200 ευρώ τον μήνα…
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, για την ένταξη στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, λαμβάνονται υπόψη τα πραγματικά εισοδήματα του δικαιούχου.
Το ετήσιο πραγματικό εισόδημα του ατόμου ή της οικογένειάς του, πρέπει να είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο κατώφλι εισοδήματος.
Δηλαδή, το ένα άτομο 200€, το ζευγάρι 300€ .Το ποσό αυτό, προσαυξάνεται για κάθε ενήλικο μέλος με 100€ και για κάθε ανήλικο μέλος με 50€. Για μονογονεϊκές οικογένειες το πρώτο ανήλικο μέλος θεωρείται ενήλικο και το ποσό που αναλογεί, διπλασιάζεται.
Αναλυτικότερα:
Άγαμος χωρίς παιδιά 200€ μηνιαίο, 2.400€ ετήσιο.
Ζευγάρι χωρίς παιδιά 300€ μηνιαίο, 3.600€ ετήσιο.
Ζευγάρι με 1 ανήλικο παιδί 350€ μηνιαίο, 4.200€ ετήσιο.
Ζευγάρι με 2 ανήλικα παιδιά 400€ μηνιαίο, 4.800€ ετήσιο.
Ζευγάρι με 3 ανήλικα παιδιά 450€ μηνιαίο, 5.400€ ετήσιο.
Ζευγάρι με 4 ανήλικα παιδιά 500€ μηνιαίο, 6.000€ ετήσιο.
Ζευγάρι με 1 ενήλικο παιδί 400€ μηνιαίο, 4.800€ ετήσιο,
Ζευγάρι με 1 ανήλικο και 1 ενήλικο παιδί 450€ μηνιαίο, 5.400€ ετήσιο.
Ζευγάρι με 2 ενήλικα παιδιά 500€ μηνιαίο, 6.000€ ετήσιο.
Ζευγάρι με 2 ανήλικα και 1 ενήλικο παιδί 500€ μηνιαίο, 6.000€ ετήσιο.
Μονογονεϊκή οικογένεια με 1 ανήλικο ή ενήλικο παιδί 300€ μηνιαίο, 3.600€ ετήσιο.
Μονογονεϊκή οικογένεια με 2 ανήλικα παιδιά 350€, μηνιαίο 4.200€ ετήσιο.
Μονογονεϊκή οικογένεια με 1 ενήλικο παιδί 300€, μηνιαίο 3.600€ ετήσιο.
Μονογονεϊκή οικογένεια με 2 ενήλικα παιδιά 400€, μηνιαίο 4.800€ ετήσιο.
Κριτήρια
Για τον προσδιορισμό του πραγματικού εισοδήματος λαμβάνονται υπόψη όλα τα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή, με εξαίρεση:
το 20% από μισθωτές υπηρεσίες, εισόδημα με δελτίο παροχής υπηρεσιών ή εργόσημο, καθώς και τα ποσά από πηγές κατάρτισης.
τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης , αλληλεγγύης κ.λπ.
και τα επιδόματα:
αναπηρίας, διατροφικό ΑΜΕΑ, επιμέλειας με δικαστική απόφαση.
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 90.000 ευρώ κατ’ άτομο, η οποία προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε επιπλέον ενήλικα και κατά 10.000 για κάθε ανήλικο και με ανώτατο συνολικό όριο για κάθε ωφελούμενο το ποσό των 200.000 ευρώ.
Η κινητή περιουσία (επιβατικά αυτοκίνητα, οχήματα κ.λπ.), δεν πρέπει να υπερβαίνει σε αντικειμενική δαπάνη, στο σύνολό της, το ποσό των 6.000 ευρώ.
Το παρόν κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο 20/02
